روشن کردن چراغ اضطراری LED با آب و نمک

شاید ديگر نیاز نباشد از اين به بعد زمانی که برای گردش به خارج از شهر می روید تعداد زيادی باتری برای انواع چراغ های اضطراری با خود همراه داشته باشید. اگر این فانوس LED شرکت ژاپنی Green House را بخريد، باید به جای باتری با خود یک ظرف آب و یک نمکدان برداريد.

 این چراغ اضطراری که با آب نمک روشن می شود، به جای باتری یک محفظه 350 ميلی لیتری آب نمک دارد و تنها با 16 گرم نمک می توان 8 ساعت از روشنایی آن استفاده نمود.  

برق لازم جهت روشن کردن LED از طريق یک پيل الکتروشیمیایی توليد می شود که آب نمک، الکترولیت و منیزیم - کربن دو الکترود مثبت و منفی آن هستند. شاید بتوان در نمونه های توسعه یافته این محصول علاوه بر استفاده از برق توليدی برای روشنایی، جهت شارژ انواع وسایل دارای پورت USB هم از آن استفاده کرد.

 از آنجا که الکترود منیزیم تنها برای توليد 120 ساعت برق مناسب است، به همراه اين چراغ يک الکترود اضافه منیزیم نيز عرضه خواهد شد. هنوز خبری از قيمت این محصول نیست اما قرار است از سپتامبر 2012 وارد بازار شود.

منبع

مصرف الكل احتمال ابتلا به سرطان را افزايش مي دهد

نتایج حاصل از بررسیهای دانشمندان نشان می دهد که مصرف الکل احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. نتایج حاصل از این بررسی در 22 آگوست در 244 امین نشست ملی انجمن شیمی آمریکا اعلام شده است.

الکل بر اثر سوخت و ساز انجام گرفته در بدن تجزیه می شود که یکی از مواد حاصل از تجزیه الکل استالدئید می باشد. استالدئید اسکلتی شبیه فرم آلدئید دارد، فرم آلدئید ماده ای سرطانزا است، که بر اساس نتایج حاصل از بررسیها  صدمه به DNA و ناهنجاریهای کروموزومی را باعث می شود.

تمام شواهد حاکی از آن است که تولید و تجمع استالدئید بعد از مصرف الکل موجب صدمه به DNA می گردد. در بدن بسیاری از مردم آنزیم الکل دهیدروژناز وجود دارد که استالدئید تولید شده را به استات تبدیل می کند. با این حال حدود 30 درصد از آسیائی ها ( حدود 1.6 میلیارد نفر)، بدلیل تفاوتهای ژنتیکی قادر به تبدیل استالدئید به استات نیستند.

منبع، منبع

آب سرعت واکنشهای شیمیائی را افزایش می دهد

یک تیم بین المللی از پژوهشگران دریافتند که چگونه افزودن اندکی آب به واکنشهای شیمیائی- اعم از هیدروژناسیون و هیدروژونولیز که هیدروژن یکی از واکنشگرها و یا آغازگر واکنش است- سرعت واکنشهای شیمیائی را فوق العاده افزایش می دهد. این محققان یعنی مانوس ماوریکاکیس و پل ای.الفرز استاد دانشگاه ویسکونسین مدیسون و فلمینگ بسنباچر استاد فیزیک و نجوم دانشگاه آرهوس دانمارک، یافته های خود را در تاریخ 18 می 2012 در ژورنال ساینس، منتشر کردند. آنها مشاهده کردند که آب توانائی افزایش سرعت واکنشهای شیمیائی را دارد، در حالیکه هیدروژن به عنوان واکنشگر یا محصول عمل می کند.

دانشمندان با بررسی اکسید فلزات در حضور موادی که بعنوان کاتالیزور استفاده شدند، دریافتند وجود مقادیر اندک آب سرعت واکنش هیدروژن با اکسید آهن را تا 16 برابر افزایش می دهد. به عبارت دیگر، در حضور آب سرعت واکنش هیدروژن با  اکسیدهای فلزی 10،000 تریلیون بار بیشتر از سرعت این واکنش بدون وجود آب است. آنها برای توضیح اين مکانیسم از فیزیک کوانتوم که شاخه ای از علم فیزیک در مقیاس اتمی است بهره گرفتند. در حضور آب، هیدروژن از طریق انتقال پروتون وارد واکنش می شود. بر این اساس اتمهای هیدروژن با تبدیل به یون هیدرونیوم در حضور مولکولهای آب و سپس آزاد نمودن پروتون اضافی منجر به  تولید یک مولکول آب در حضور اکسیدهای فلزی می شود که  تکرار این فرآیند منجر به انتشار سریع هیدروژن در سطح اکسید فلز خواهد شد.

واکنشهای هیدروژناسیون و هیدروژنولیز کاربردهای زیادی در بسیاری از بخشهای کلیدی صنعتی از جمله پتروشیمی، داروسازی، موادغذائی و صنایع کشاورزی دارند. در کاربردهای صنعتی، سرعت واکنشهای شیمیائی اهمیت بسیاری دارد. سرعت انتشار هیدروژن در سطح کاتالیزور تا حد زیادی تعیین کننده سرعت کلی واکنش است که منجر به تولید محصولات می شود. یک واکنش شیمیائی مجموعه ای از تبدیلات است که در آن واکنش دهنده ها به محصولات تبدیل می شوند. یک کاتالیزور هم ماده ای است که سرعت واکنش شیمیائی را افزایش می دهد بدون اینکه، خود، در واکنش شیمیایی مصرف شود.

منبع و منبع

تولید نیترید کربن از دی اکسید کربن

تصویر میکروسکوپ الکترونی از نیترید کربن ایجاد شده توسط واکنش دی اکسید کربن و Li₃N

دانشمندان دانشگاه میشیگان، واکنشی را کشف کرده اند که طی آن  گاز گلخانه ای دی اکسید کربن مصرف شده و در نهایت ضمن تولید محصولات مفید، انرژی زیادی نیز آزاد می کند.

ساخت ترکیبات کربنی از دی اکسیدکربن موضوع جدیدی نیست، اما مولکول دی اکسیدکربن ترکیب بسیار پایداری است و برای شرکت در واکنشها به انرژی بسیاری نیاز دارد. زمانیکه انرژی موردنیاز برای این تبدیلات از سوختهای فسیلی حاصل شود، دوباره دی اکسید کربن حاصل از سوختن  آن وارد جو می شود که این بمعنی شکست در هدف اصلی یعنی مصرف دی اکسید کربن موجود در هواست.

تیم تحقیقاتی پروفسور یون هونگ هو نشان داد محصول  واکنش میان دی اکسیدکربن و Li₃N، دو ماده شیمیائی جدید است که عبارتند از: نیترید کربن آمورف (C₃N₄) که یک نیمه هادی است و لیتیم سیانامید (Li₂CN₂) که ماده تشکیل دهنده کود شیمیائی است. در این واکنش دی اکسیدکربن به ترکیبات جامد تبدیل می شود که از این نظر اهمیت بسیاردارد. ضمن اینکه محصولات تولید شده مفید نیز می باشند.

انرژی حاصل از این فرآیند نیز بسیار بالاست بطوریکه دی اکسید کربن در جضور یک گرم  Li₃N در دمای 330 درجه سانتیگراد واکنش میدهد که دمای اطراف بسرعت تا 1000 درجه سانتیگراد افزایش می یابد.

منبع و منبع

استفاده از نمك براي باتري‌ها

جام جم آنلاين: دنياي پررمز و راز علم براي استفاده هر چه بهتر از انرژي و ذخيره‌سازي بيشتر آن در بخش‌هاي مختلف به سمت ساخت انواع متفاوتي از باتري‌ها روي آورده است.

بي‌شك دستيابي به باتري‌هايي كه توان بالايي براي ذخيره‌سازي انرژي داشته باشند، مي‌توانند صرفه اقتصادي و مزاياي زيست محيطي فراواني را به همراه داشته باشند. دانشمندان دريافته‌اند استفاده از مواد ويژه در توليد نسل جديد باتري‌ها باعث تغيير ساختار و افزايش كارايي آنها خواهد شد. پژوهشگران سانديا محلولي از نمك مايع را با عنوان MetILs شناسايي كرده‌اند كه مي‌تواند منجر به ذخيره‌سازي انرژي، سه برابر بيشتر از انواع ديگر باتري‌ها شود. به اين ترتيب دانشمندان به جاي حل كردن نمك در حلال، از نمك به عنوان حلال استفاده كرده‌اند؛ چرا كه براي اين حلال در حالت اشباع محدوديتي وجود ندارد و امكان استفاده از غلظت بالاتري از فلز فعال در اين حلال فراهم است. از آنجا كه پژوهشگران سانديا در حال بررسي راه‌هاي جديدي براي توسعه شبكه برق‌رساني با انعطاف‌پذيري بيشتر، هزينه‌هاي كمتر و با ضريب اطمينان بيشتري از ميزان ذخيره‌سازي انرژي و كاهش مصرف انرژي هستند، استفاده از چنين باتري‌هايي بسيار مقرون به صرفه خواهد بود. همچنين اين باتري مي‌تواند به صورت تركيبي و در مقياسي بزرگ با ديگر منابع تامين انرژي‌هاي تجديدپذير مانند انرژي خورشيدي و بادي به شبكه برق‌رساني كمك كند.

ادامه نوشته

داروي ضدسرطان توليد شد

جام جم آنلاين: محقق ایرانی دانشگاه «سیتی کالج» نیویورک دو شکل جدید از آسپیرین را برای ایجاد ماده ای ترکیبی به کار گرفته است که حاصل آن دارویی با قدرت بیشتر کنترل تعدادی از سرطان ها است.

خسرو کشفی گزارش ابداع داروی جدید خود را که به خاطر آزادسازی اکسید نیتریک (NO) و سولفید هیدروژن (H₂S) از این دارو NOSH-aspirin نامگذاری کرده، در نشریه ACS منتشر کرده است.

وي تاکید می کند که NO و H₂S موادی را در بدن فعال می سازند که باعث بروز آرام شدن عروق خونی، کاهش التهاب و دیگر تاثیرات مثبت خواهند شد.
دانشمندان پیش از این نیز موفق به ساخت آسپیرین طراحی شده، شده بودند که می توانست برای کاهش عوارض جانبی آسپیرین در ایجاد خونریزی در سیستم گوارشی از خود NO آزاد کند. آسپیرین طراحی شده دیگر با قابلیت آزادسازی H₂S برای ایجاد تاثیرات ضد التهابی ابداع شده بود. از آنجایی که NO و H₂S از نظر ارتباط فیزیویوژیکی با یکدیگر برابرند، «کشفی» پیش از این تاثیرات مثبت این دو گاز را با استفاده از آسپیرین های طراحی شده نشان داده بود و از این رو به این فکر افتاد که ترکیبی جدید که بتواند هر دوی این ویژگی ها را به بدن انتقال دهد می تواند از تاثیرگذاری بالاتری به نسبت هر یک از این داروها به صورت مجزا داشته باشد. این فرضیه کشفی درست از آب درآمد و آزمایشها بر روی داروی هیبریدی جدید نشان داد این دارو میزان رشد سلول های سرطانی سینه، روده، پانکراس، ریه، پروستات و سرطان خون را متوقف می کند.
تاثیر این دارو بر روی متوقف سازی رشد سلول های سرطانی در بعضی از شرایط 100 هزار بار بیشتر از تاثیر آسپیرین بر روی سلول های سرطانی بود و در عین حال این دارو هیچ عوارض جانبی برای سلول های سالم از خود نشان نداد.(مهر)

گرافن باريكترين ضد زنگ جهان

جام جم آنلاين: دانشمندان دریافته‌اند که می‌توان از گرافن برای ساخت باریکترین لایه پوششی ضدخوردگی و زنگ زدگی استفاده کرد.

صفحه‌های ساخته شده از اتم‌های به هم پیوسته کربن توانایی خود را در ساخت ترانزیستورها، تراشه های رایانه ای، توالی خوانی DNA و ساخت باتری ها نشان داده بودند، اما به نظر می آید قابلیت های این ماده محدودیتی ندارند زیرا اکنون دانشمندان دریافته اند می توان از گرافن، لایه ای به ضخامت یک اتم از اتم‌های به هم پیوسته کربن، برای ساخت باریکترین پوشش ضد خوردگی استفاده کرد. در مطالعه ای جدید که توسط دانشمندان دانشگاه "وندربیلت" انجام گرفته است گرافن از طریق رسوب بخار شیمیایی مستقیما بر روی نیکل قرار داده شد و زمانی که این فلز به همراه فلز مس در معرض عوامل زنگ زدگی و خوردگی قرار گرفتند، محققان دریافتند نیکل که یک لایه گرافنی بر روی آن قرار داشت هفت برابر دیرتر از مس که هیچ محافظی نداشت دچار خوردگی شد. سپس محققان نیکل را با چند لایه گرافن پوشش داده و دریافتند مقاومت آن در برابر خوردگی نسبت به زمانی که هیچ محافظی نداشت،  20 برابر شد. حتی زمانی که گرافن بر روی سطح دیگر فلزات قرار داده شد همان قدرت محافظتی را از خود نشان داد که پنج لایه ضد زنگ برای محافظت از فلزات نشان می دهند.

بر اساس گزارش گیزمگ، با وجود اینکه ضخامت ضد زنگ در سازه های عظیمی مانند کشتی ها از اهمیت چندانی برخوردار نخواهد بود، اما دانشمندان بر این باورند گرافن برای محافظت از سازه های ریزی مانند قطعات میکروالکتریکی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و می تواند بسیار کاربردی باشد.(مهر)

ساخت مواد شوينده مغناطيسي

جام جم آنلاين: دانشمندان از ساخت صابوني خبر مي‌دهند كه نه‌تنها عنوان نخستين صابون مغناطيسي دنيا را يدك مي‌كشد بلكه به ادعاي سازندگانش، اختراع آن مي‌تواند شيوه رويكرد و پذيرش ما در قبال ابر شوينده‌ها و فوق پاك‌كننده‌ها را دچار تغيير و تحولي اساسي كند.

نخستين صابون مغناطيسي دنيا در حالي رونمايي مي‌شود كه شيميدان‌ها و داروسازان سال‌هاست روي توليد صنعتي اين محصول كار مي‌كنند. مهم‌ترين مزيت توليد صنعتي صابون مغناطيسي امكان بالقوه‌اي است كه براي حفاظت از محيط زيست ايجاد مي‌شود و دست كارشناسان را براي كنترل دقيق يك عامل پاك‌كننده با استفاده از نيروي مغناطيسي باز مي‌گذارد.
البته مساله توليد صابون يا شوينده‌اي كه ضمن داشتن خاصيت آهن‌ربايي براي منظور پاك‌كنندگي نيز واقعا كارگر باشد، مشكل‌تر از آن بود كه با فرمول ساده ريختن آهن در تركيب شوينده به جواب درست برسد.
فرض دانشمندان نيز بر اين بود كه آميختن فلز با تركيب شوينده‌ها نمي‌تواند راه حل اين قضيه باشد، چون احتمال آن مي‌رفت كه ذرات فلزي بقدري در تركيب مخلوط منفك و جدا شوند كه در مقابل يك آهن‌ربا واكنش مناسبي نشان ندهند. اما به‌نظر مي‌رسد مشكل باردار كردن و مغناطيسي كردن مولكول هاي تشكيل‌دهنده پاك‌كننده‌ها به جواب قانع‌كننده‌اي رسيده است و گروهي از دانشمندان توانسته‌اند صابون مغناطيسي كارآمدي كه انتظارش مي‌رفت را با موفقيت تهيه كنند.
روش انتخابي دانشمندان براي آميختن آهن در تركيب شوينده از طريق انحلال آهن در دسته‌اي از مواد بي‌اثر است كه نظيرشان معمولا در تركيب نرم‌كننده‌هاي پارچه و البسه يافت مي‌شود.
اضافه شدن آهن باعث ايجاد هسته‌هاي فلزي در ذرات صابون مي‌شود به‌طوري كه صابون وقتي آهن‌ربايي داخل محلول قرار داده شود به آن مي‌چسبد.
به اين ترتيب دانشمندان با استفاده از يك آهن‌ربا مي‌توانند خصوصيات صابون همچون رسانايي الكتريكي و نقطه ذوب آن را تغيير دهند. ناگفته پيداست تأثيرپذيري و واكنش‌زايي مواد پاك‌كننده در موارد مهمي همچون اقدامات اصلاحي و جبراني زيست محيطي يا پاكسازي فاضلاب‌هاي صنعتي مي‌تواند بي‌نهايت سودمند باشد؛ چون ماده پاك‌كننده تنها زماني كه لازم باشد عمل مي‌كند. از طرفي خواص مغناطيسي صابون باعث مي‌شود كار جمع‌آوري و زدودن اين ماده بعد از استعمالش آسان شود. عملكرد اين صابون مغناطيسي از همان ابتداي كار به‌قدري براي دانشمندان غافلگيركننده بود كه تحفه خود را برداشته و راهي آزمايشگاه مخصوصي در فرانسه مي‌شوند تا زير ميكروسكوپ نوتروني به تماشاي طرز كار آن بنشينند.
دنياي ذره بيني صابون مغناطيسي تصوير ناب و واضحي از همكاري جمعي ذرات آهن و بهم پيوستن شان را نشان مي‌داد. با همه هنرنمايي‌هايي كه صابون آهن‌ربايي جديد به‌خرج داده، دانشمندان شانس چنين صابوني را براي تبديل شدن به يك محصول پاك‌كننده خانگي در آينده نزديك بعيد مي‌دانند؛ ولي در عين حال معتقدند صابون ابداعي آنها مي‌تواند به عنوان شدن يك پاك‌كننده‌هاي صنعتي مفيد مورد استفاده قرار گيرد.

Discovery - مترجم: مهريار ميرنيا

تهيه پلاستيک زيستي با کمک نانوذرات

جام جم آنلاين: گروهی از دانشمندان هلندی توانستند با استفاده از نانوذرات آهن به عنوان کاتالیزور واکنشهای شیمیایی از بیومس پلاستیک زیستی تولید کنند.

محققان دانشگاه اوتریخت در هلند نشان دادند که چگونه می توان برپایه بیومس (زیست توده) ترکیبات پایه مواد پلاستیکی را به روشی موثر و پاک تولید کرد.

راه موفقیت این روش جدید در استفاده از کاتالیزوری از جنس نانو ذرات آهن روی ورقه ای از نانو الیاف کربن است که برای انجام واکنشهای شیمیایی تبدیل مواد به کار می رود.

تمام مواد پلاستیکی از ماده ای به نام "اولفین" ساخته می شوند. "اولفین" مولکولی آلی است که از اتمهای کربن و هیدروژن ساخته می شود. برای تهیه اولفینها به روش سنتی از مشتقات نفتی چون "نفتا" استفاده می شود. این مشتقات از طریق واکنشهای هوازدگی شیمیایی ترموشیمیایی تبدیل می شوند.

اما این روشهای رایج چه از نظر زیست محیطی و چه از نظر هزینه ها مشکلاتی ایجاد می کنند. به همین دلیل شیمیدانان مدتها است به دنبال راهی برای تولید اولفین از طریق مواد اولیه و فرایندهای متفاوتی می گردند. بر اساس گزارش ساینس، اکنون این دانشمندان توانستند با ساخت کاتالیزوری برپایه نانوذرات آهن که روی ورقه ای از نانو الیاف کربن قرار گرفته است به روشی پاک از بیومس پلاستیک زیستی دست یابند.(مهر)

به مناسبت سالروز درگذشت ديميتري مندليف

مندليف از شيميدانان بزرگ روسي است كه در سال 1834 ميلادي در روسيه متولد شد، مطالعات او درباره خواص و ويژگي‌هاي عناصر، نقش بسيار مهمي در ايجاد تحول در علم شيمي داشت. مندليف پس از فارغ‌التحصيل‌شدن در مقطع دكتري در رشته علوم، در موسسه فناوري سن‌پترزبورگ و دانشگاه ايالتي اين شهر مشغول تدريس شد. اين محقق بزرگ، از توانمندي‌هاي بسيار زيادي در زمينه علم شيمي برخوردار بود و براساس قانون تناوبي عناصر، پيش‌بيني‌هاي جالبي درباره خواص عناصر مختلف ارائه داده بود. مندليف مي‌دانست خواص فيزيكي و شيميايي عناصر، تابعي از جرم آنهاست. قانون تناوبي، راه جديدي را در زمينه كشف عناصر و خواص مهم آن پيش روي محققاني كه در زمينه علم شيمي تحقيق و مطالعه مي‌كردند، قرار داد. در حقيقت بدون قانون تناوبي نه‌تنها پيش‌بيني خواص عناصر ناشناخته امكان‌پذير نبود، بلكه زمينه لازم براي پي بردن به فقدان برخي از عناصر، در كنار ديگر عناصر شناخته شده نيز ايجاد نمي‌شد.

تا زماني كه مندليف ايده جدول تناوبي عناصر را مطرح كرد، شيميدان‌ها 63 عنصر شيميايي را شناسايي كرده بودند. مندليف اين 63 عنصر را براساس جرم ‌اتمي آنها در جدول قرار داد. يكي از ويژگي‌هاي جالب توجه جدول تناوبي مندليف اين بود كه تعداد عناصر در رديف‌هاي جدول يكي نبودند. براي مثال در رديف پنجم 32 عنصر قرار مي‌گرفت، اما در رديف ششم، 6 خانه براي عناصر در نظر گرفته شده بود. عناصري كه از خواصي مشابه برخوردار بودند در اين جدول در كنار هم قرار مي‌گرفتند و تعدادي از خانه‌هاي جدول نيز خالي بودند. مندليف بر اين باور بود كه خانه‌هاي خالي جدول متعلق به عناصر ناشناخته است. در سال 1906 مندليف به علت كشف ساختار تناوبي عناصر از سوي كميته جايزه نوبل شيمي به عنوان نامزد دريافت جايزه نوبل سال انتخاب شد،‌ اما بعضي از اعضاي اين كميته، با بيان اين كه كشف مندليف براي جايزه نوبل 1906 قديمي است با انتخاب او مخالفت كردند. تلاش براي انتخاب او براي دريافت جايزه نوبل سال 1907 نيز موفقيت‌آميز نبود. سرانجام مندليف در فوريه 1907 ميلادي در اثر ابتلا به بيماري آنفلوآنزا از دنيا رفت و موفق نشد به پاس زحماتي كه در حوزه علم شيمي انجام داد نوبل شيمي را از آن خود كند.

ندا جواد هرات

سوختي از دل طبيعت

جام جم آنلاين: بتازگي محققان موفق شدند با ابداع روشي تازه با تركيب دي اكسيد كربن، آب و استفاده از انرژي خورشيد، گاز طبيعي توليد كنند.

امروزه با كاهش منابع سوخت‌هاي فسيلي و افزايش جمعيت زمين، بشر به نوعي با كمبود منابع انرژي دست به گريبان است. از طرفي آلودگي روزافزون ناشي از سوخت‌هاي فسيلي سلامت و آينده محيط‌زيست اين كره خاكي را تهديد مي‌كند. به همين دلايل، استفاده از انرژي‌هاي ديگر بويژه انرژي‌هاي طبيعي مانند نورخورشيد بسيار مدنظر است و همه روزه بردامنه مصارف در اين حوزه افزوده مي‌شود، چرا كه به نظر مي‌رسد بشر براي تامين منابع انرژي آينده خود چاره ديگري جز استفاده از انرژي‌هاي پاك و طبيعي ندارد.

در اين خصوص، دانشمندان هيپر سولار موفق به ابداع روشي به نام breakthrough شده اند كه دراين شيوه مي‌توانند با كمك دي اكسيد كربن، آب و نورخورشيد، گاز طبيعي توليد كنند.

اين روش توليد گاز طبيعي بسيار تميز، ارزان و مقرون به صرفه است و براساس آن مي‌توان گاز متان طبيعي را برپايه كربن موجود در اتمسفر توليد و از مصرف نوع فسيلي آن اجتناب كرد.

سوخت به دست‌ آمده از اين روش هر چند مانند همنوعان فسيلي خود بر اثر سوختن دي‌اكسيد كربن آزاد مي‌كند اما به اين دليل كه كربن آزاد شده را از اتمسفر زمين جذب كرده، به نوعي باعث ايجاد يك چرخه سالم كربني مي‌شود. مي‌دانيم براساس فرآيند فتوسنتز، گياهان با مهار كردن نورخورشيد از آن براي توليد غذا و انرژي استفاده مي‌كنند لذا براين اساس و در روش heapersolar محققان يك سيستم نانو ذرات را برمبناي استفاده از نورخورشيد توليد كرده‌اند كه با تقليد از فرآيند فتوسنتز گياهان و با ايجاد نوع مصنوعي آن مي‌توانند هم گاز دي اكسيد كربن مورد نياز را توليد و هم مولكول‌هاي هيدروژن را از آب جدا كنند.

ادامه نوشته

زمين در محاصره پلاستيك‌ها

جام جم آنلاين: اگرچه چند سالي است ظروف يكبار مصرف خواسته و ناخواسته مهمان سفره‌هاي ما شده‌اند، اما اين روزها كه بازار نذري داغ است با عبور از خيابان‌هاي پوشيده از پلاستيك‌هاي رنگارنگ، بيش از هميشه به حضور ناخوشايند اين پديده در زندگي شهري امروزي پي مي‌بريم.

البته وجود انبوه ظروف يكبار مصرف در پياده‌روها، خيابان‌ها، پارك‌ها و در نتيجه آلودگي بصري و آلودگي‌هاي زيست محيطي حاصل از آنها تنها بخشي از ماجراست؛ چراكه استفاده از اين ظروف ده‌ها بيماري را براي انسان به همراه دارد.

پلاستيك قاتل انسان و طبيعت

تحقيقات متعدد علمي نشان مي‌دهند ظروف يكبار مصرف پلاستيكي تا حدود ٣٠٠ سال بدون آن كه تجزيه شوند در طبيعت باقي مي‌مانند و در عين حال استفاده از آنها باعث ايجاد انواع سرطان‌ها و حتي انتقال مواد خطرناك از طريق ژن‌ها از نسلي به نسل ديگر مي‌شود.

به طور كلي پلاستيك‌هايي كه براي ساخت ظروف يكبار مصرف به كار مي‌روند، عمدتا از منابع نفتي مانند پلي‌استايرن، پلي‌اتيلن و پلي‌پروپيلن تهيه مي‌شوند. اين در حالي است كه استفاده از اين پليمرها بخصوص پلي‌استايرن، فقط براي مواد غذايي در دماي معمولي توصيه مي‌شود و استفاده از اين ظروف براي نگهداري مواد غذايي و نوشيدني‌هاي با دماي بالاي ٦٥ درجه سانتي‌گراد، به هيچ عنوان توصيه نمي‌شود، چراكه در دماي بالا پلي استايرن به منواستايرن تجزيه مي‌شود و تركيب اين ماده خطرناك با مواد غذايي و در نتيجه مصرف آن، در درازمدت روي سيستم اعصاب مركزي و گلبول قرمز تاثير منفي مي‌گذارد.

ظروف يكبار مصرف پلاستيكي يا فوم، عوارض كوتاه‌مدت و بلندمدتي بر سلامت دارد كه از عوارض كوتاه‌مدت آن مي‌توان به خستگي، بي‌حالي، عصبانيت و ضعف عضلاني اشاره كرد. اين ظروف در واقع از مونومراستايرن كه تركيبي آروماتيك است، تشكيل شده‌اند. استفاده از ظروف پلي‌استايرن براي مواد غذايي گرم و داغ، از نظر بهداشتي به هيچ عنوان مناسب نيست چون اين ظروف هميشه مقداري استايرن آزاد در تركيبات پليمري خود دارند كه فوق‌العاده سمي و سرطان‌زاست و 3 نوع سرطان شامل سرطان‌هاي كبد، ريه و پروستات از عوارض طولاني‌مدت استفاده از ظروف پلاستيكي يا فوم محسوب مي‌شود . متاسفانه زماني كه اين ظروف با مواد غذايي گرم و داغ ـ‌ و بويژه چرب ـ‌ تماس پيدا مي‌كنند، فرآيند آزاد شدن اين مونومر سمي تسريع مي‌شود. همه اين مضرات باعث شده تا وزارت بهداشت نگهداري، حمل و بسته‌بندي غذا در ظروف پلاستيكي پلي‌استايرني را ممنوع اعلام كند.

عوارض مصرف اين ظروف در حالي به اثبات رسيده است كه با صنعتي شدن زندگي امروزي استفاده از آنها در بيشتر كشورهاي جهان در سال‌هاي اخير، گسترش يافته است. اين در حالي است كه درحال حاضر ايران متاسفانه جزو معدود كشورهاي جهان در استفاده بيش از حد از ظروف يكبار مصرف پلاستيكي پلي‌استايرني است.

ادامه نوشته

پایش سلامت گوجه فرنگی ها با استفاده از ام آر آی

خوشمزه یا بدمزه بودن هر غذا را ترکیبی از فرآیندهای فیزیولوژیک (سازوکار حیاتی) و سایکولوژیک(سازو کار روانی) تعیین می کند. بنابراین تاکنون ساخت سیستمی که بتواند خوشمزه بودن غذاها را تشخیص دهد کار سختی بوده است.

اما ظاهرا عده ای از پژوهشگران دانشگاه کپنهاگ به فکر افتاده اند که از تکنولوژی تشدید مغناطیسی (تکنولوژی به کار رفته در تهیه تصاویر MRI) برای تعیین کیفیت و مزه گوجه فرنگی ها استفاده کنند.

آنها ابتدا بر اساس یافته های تشدید مغناطیسی سطح قند و آمینو اسیدهای موجود در 18 نوع مختلف گوجه فرنگی را تعیین کردند. سپس انواع این گوجه فرنگی ها را به داوطلبین دادند تا آنها را بچشند و از لحاظ مزه و بافت گوجه فرنگی به این گونه ها نمره بدهند. بعد از آن اطلاعات مربوط به سطح و نوع مواد موجود در هر نوع گوجه فرنگی را با درجه بندی کیفی و کمی آن تطابق دادند تا الگویی برای تعیین تلخی، شیرینی، شوری، خوشمزه بودن، بدمزه بودن و حتی قوام و ساختار گوجه فرنگی به دست بیاورند.

محققین امیدوارند که سیستم ابداعی آنها بتواند بعنوان قسمتی از خط تولید کارخانه های کنسروسازی برای بهبود کیفیت محصولات به کار رود. می شود تصور کرد که در آینده کنسروها در طعمهای مختلف طبیعی دسته بندی و عرضه شوند و هرکس بتواند سازگار با ذائقه خودش یک نوع از آنها را انتخاب کند.

منبع

راديوم؛ عنصري در خدمت بيماري‌ها

به مناسبت سالروز تولد ماري كوري كاشف راديوم:كشف راديوم از جمله اكتشافات مهمي است كه نه تنها توانست علم بررسي خواص مواد را تحت تاثير خود قرار دهد، بلكه سرآغازي براي شناخت انرژي اتمي و استفاده از آن در زمينه‌هاي مختلف بود. راديوم بهترين عنصر از مجموعه عناصري است كه تحت عنوان راديواكتيو از آنها نام برده مي‌شود. تا قبل از اين كه ماري كوري سال 1895 ميلادي تحقيقات خود را درباره كشف عناصر مختلف و شناخت خصوصيات آنها آغاز كند، هيچ‌كس درباره عنصر راديوم اطلاعي نداشت و در حقيقت اين عنصر هنوز كشف نشده بود. البته هانري بكرل، فيزيكدان فرانسوي در نتيجه تحقيقات خود متوجه شده بود كه اين عنصر شيميايي در مقايسه با ديگر عناصر خواص متفاوتي دارد و پرتوهاي نامرئي با خصوصيات شگفت‌انگيز از خود منتشر مي‌كند. ماري كوري سال 1867 در لهستان متولد شد و در 19 سالگي براي تحصيل در رشته شيمي به پاريس رفت و پس از پايان تحصيلاتش با پير كوري كه از فيزيكدانان فرانسوي بود، ازدواج كرد. ماري كوري و همسرش پس از تحقيقات و مطالعات بسيار بر روي سنگ‌هاي معدني دريافتند در سنگ معدن به جز اورانيوم، 2 عنصر پرتوزاي ديگر نيز وجود دارد. آنها اولين عنصر را براساس محل تولد ماري كوري، پولونيوم و دومين عنصر را كه از اهميت بسيار زيادي برخوردار و مقدمه‌اي براي شناخت انرژي اتمي و كاربرد آن بود، راديوم ناميدند. به اين ترتيب 26 دسامبر 1898 ميلادي به عنوان روز تولد راديوم در تاريخ علم به ثبت رسيد. خانواده كوري و هانري بكرل به خاطر تلاش‌هاي بي‌وقفه براي شناخت عناصر راديوم و پلونيوم جايزه نوبل فيزيك سال 1903 را از آن خود ساختند. ماري كوري اولين زني است كه موفق به كسب جايزه نوبل شد. پس از آن نيز مادام كوري همچنان به مطالعات خود در اين زمينه ادامه داد و سرانجام سال 1910 موفق شد راديوم خالص را نيز تهيه كند و به اين ترتيب سال 1911 براي دومين بار موفق به دريافت جايزه نوبل شد. ماري كوري تنها دانشمندي است كه موفق شده 2 بار جايزه ارزشمند نوبل را كسب كند. يكي از مهم‌ترين دستاوردهاي ماري‌ كوري اين بود كه پرتوهاي راديوم مي‌توانند بافت‌هاي زنده اندام‌هاي مختلف بدن موجودات را از بين ببرند. اين كشف بزرگ مورد توجه بسياري از پزشكان و پژوهشگراني كه در زمينه علوم زيستي فعاليت مي‌كردند قرار گرفت و بزودي پزشكان دريافتند كه مي‌توانند به كمك امواج راديوم بافت‌ها و تومورهاي بدخيم در بيماران سرطاني را از بين ببرند و همچنين بيماران مبتلا به بيماري‌هاي پوستي را نيز تحت درمان قرار بدهند. به اين ترتيب بسياري از بيماران سرطاني در سطح دنيا با استفاده از روش‌هاي درماني مبتني بر كاربرد پرتوهاي راديواكتيو عنصر راديوم تحت درمان قرار گرفته و از مرگ نجات يافته‌اند. اگرچه مادام كوري در نتيجه تحقيقات خود توانسته است جان بسياري از بيماران را نجات دهد اما به دليل 40 سال تحقيق درباره عناصر راديواكتيو در اثر ابتلا به بيماري سرطان خون جان خود را از دست داد اين در حالي است كه امروزه بسياري از بيماران عمر دوباره خود را مرهون تلاش‌هاي او هستند.

زهرا هداوند

کعبه دل

ای قومِ به حج رفته کجایید، کجایید    معشوق همین جاست بیایید، بیایید

معشوق تو همسایه و دیوار به دیوار    در بادیه سرگشته، شما در چه هوایید؟!

گر صورت بی صورت معشوق ببینید    هم خواجه و هم خانه و هم کعبه شمایید

ده بار از آن راه بدان خانه برفتید    یک بار از این خانه برین بام برآیید

آن خانه لطیف است، نشانهاش بگفتید    از خواجه آن خانه نشانی بنمایید

(دیوان شمس)

صفر تا صد يك نظريه‌پرداز

لوئيس كارل پالينگ، شيميدان آمريكايي است كه تنها برنده 2 جايزه نوبل شيمي و فيزيك به شمار مي‌آيد و به عنوان فعال و حامي صلح نيز شناخته شده است. او در عين حال كه از تمامي جنبش‌هاي صلح‌طلب سراسر جهان حمايت مي‌كرد، به فعاليت‌هاي علمي و پژوهشي خود نيز ادامه مي‌داد. از پالينگ به عنوان يكي از برجسته‌ترين شيميدان‌هاي قرن بيستم ياد مي‌كنند. او كه سال 1901 در پورتلند اورگان چشم به دنيا گشود، از نخستين دانشمنداني محسوب مي‌شود كه مطالعات گسترده‌اي در زمينه شيمي كوانتوم و زيست‌شناسي مولكولي داشته است. پدر پالينگ يك داروفروش ساده و اصالتا آلماني بود كه بدون شك شغل وي تاثير زيادي در گرايش پسرش به مطالعات شيمي و فيزيك داشت. زماني كه تنها 9 سال داشت، پدرش از دنيا رفت و گرچه زندگي نه چندان راحتي را مي‌گذراند، علاقه شديدش به مطالعه كتاب‌هاي مختلف را نشان مي‌داد. همين گرايش موجب شد تا به همراه يكي از دوستانش آزمايشگاه كوچك و بسيار ساده‌اي راه‌اندازي كند. او در آن آزمايشگاه نمونه‌برداري‌هاي ساده‌اي انجام مي‌داد. با اين حال، مشكلات مالي موجب شد تا آنها آزمايشگاه محبوبشان را تعطيل كنند. لوئيس در دوران نوجواني و جواني مشكلات مالي زيادي داشت و حتي نتوانست مدرك ديپلمش را اخذ كند. به همين خاطر دست به انجام كارهاي عجيبي مي‌زد تا پول مورد نياز براي ادامه تحصيلش را به دست آورد. او بتدريج توانست در رشته مهندسي شيمي به تحصيلاتش ادامه دهد و طولي نكشيد كه وارد انستيتو فناوري كاليفرنيا شد. مطالعه درباره ساختار كريستالي مواد معدني از جمله مهم‌ترين كارهاي وي در دانشگاه بود. او حتي 7 مقاله مهم نيز در اين زمينه منتشر كرد. مطالعات وي همچنان ادامه داشت تا در نهايت در رشته فيزيك رياضيات و شيمي فيزيك موفق به اخذ مدرك دكتري شد. درحالي كه در دانشگاه اورگان به تحصيلاتش ادامه مي‌داد، بشدت مجذوب نظريه كوانتوم و مكانيك كوانتوم شد و در نهايت اين فرصت را پيدا كرد تا زير نظر 3 تن از دانشمندان برجسته آلماني، دانماركي و اتريشي به تحقيقاتش در اين زمينه ادامه دهد. لوئيس سخنراني‌هاي حيرت‌انگيزي درباره كوانتوم و مكانيك كوانتوم انجام مي‌داد، اما سخنراني كه درباره پيوندهاي شيميايي انجام داد موجب شد تا در سال 1954 جايزه نوبل شيمي را به دست آورد. كتاب معروف وي يعني «طبيعت پيوند شيميايي» هم اكنون به عنوان يكي از معتبرترين كتب دانش شيمي جهان به شمار مي‌آيد. دستاوردهاي وي در زمينه شيمي ارگانيك و غيرارگانيك با ارائه مفاهيم نويني در اين زمينه همراه بوده است.

مترجم: فاطمه پورمزرعه

هدف حباب‌هاي اكسيژن

در هر جعبه كمك‌هاي اوليه حتما يك بطري محتوي محلول آب‌اكسيژنه كه از آن به عنوان يك محلول ضدعفوني‌كننده استفاده مي‌شود، پيدا مي‌كنيد. اگر مقداري از اين محلول شفاف را در محل بريدگي يا زخم بريزيد بلافاصله حباب‌هاي بسيار كوچك در محل زخم يا بريدگي ديده خواهد شد. به نظر شما ايجاد اين حباب‌ها ناشي از چيست و آيا استفاده از آن مي‌تواند نقش مهمي در ترميم سريع‌تر محل زخم داشته باشند؟
سلول‌هاي بدن شما به خوبي مي‌دانند آب اكسيژنه ماده‌اي سمي است كه در شرايط طبيعي و به دليل فعاليت‌‌هاي روزانه سلول‌ها در بدن ايجاد مي‌شود. سلول‌هاي حيواني محتوي آنزيمي به نام كاتالاز هستند كه پروكسيد هيدروژن يا همان آب اكسيژنه را به آب و اكسيژن كه ضرري به بدن نمي‌رسانند تبديل مي‌كنند و وقتي شما پروكسيد هيدروژن را به صورت مستقيم در محل زخم يا بريدگي مي‌ريزيد، آنزيم كاتالاز به طور ناگهاني فعال خواهد شد كه فعاليت اين آنزيم منجر به توليد آب و ميليون‌ها حباب كوچك اكسيژن در محل زخم مي‌شود. وقتي شما پروكسيد هيدروژن يا ‌آب اكسيژنه را روي سطح پوست مي‌ریزيد، هيچ حبابي را در سطح پوست‌تان مشاهده نخواهيد كرد چرا كه آنزيم كاتالاز داخل سلول‌هاي پوست قرار گرفته است اما با ايجاد هرگونه بريدگي يا خراش در سطح پوست محتوي سلول‌هاي آسيب‌ديده به سطح پوست راه خواهند يافت كه در نتيجه موجب مي‌شود آنزيم كاتالاز نيز در محل زخم ايجادشده آزاد شود. در حقيقت حباب‌هاي ايجاد شده در محل بريدگي پوست حاكي از آن است كه ماده ضد عفوني ريخته شده در محل آسيب‌ديده پوست با آنزيم كاتالاز خارج شده از سلول‌هاي آسيب‌ديده واكنش داده است، اما سوالي كه ممكن است براي شما هم پيش آمده باشد اين است كه آيا اين حباب‌هاي آزاد شده مي‌توانند در حفظ سلامت بدن نقشي را ايفا كنند؟ مهم‌ترين تغييري كه پروكسيد هيدروژن در محل آسيب‌ديدگي ايجاد مي‌كند از بين بردن باكتري‌هاست. در سلول‌هاي باكتريايي، آنزيم كاتالاز وجود ندارد و به همين علت پروكسيد هيدروژن مي‌تواند باكتري‌ها را منهدم كند و از بين ببرد. بدون حضور آنزيم كاتالاز باكتري‌ها در برابر پروكسيد هيدروژن هيچ مقاومتي از خود نشان نداده و به سرعت از بين مي‌روند.

اين حباب‌ها همچنين مي‌توانند موجب ايجاد فعاليت‌هايي در محل ايجاد زخم يا خراش‌هاي پوستي شوند و ذرات آلاينده‌اي را كه مي‌توانند پناهگاه خوبي براي رشد و گسترش آلودگي و ايجاد عفونت در بدن باشند از بين ببرند. به اين ترتيب مي‌توان گفت ريختن اين ماده ضدعفوني‌كننده همان طور كه از نامش پيداست موجب از بين بردن باكتري‌ها و سلول‌هاي آلاينده ايجاد‌كننده عفونت و بيماري مي‌شوند.

زهرا هداوند

ارتباط خراشیدن کارت اعتباری و سرطان

استفاده از کارت های رمز دار مثل کارت شارژ تلفن همراه، کارت های قرعه کشی و سایر کارت های از این دست، یکی از الزامات زندگی در عصر ارتباطات است. معمولا در اینگونه کارت ها شماره رمز، برای امنیت بیشتر، زیر یک لایه نازک نقره ای رنگ مخفی می شود. اگر مشتری اینگونه کارت ها بوده اید، حتما لذت خراشیدن این ورقه نازک نقره ای رنگ را تجربه کرده اید، اما...

آیا تابه حال فکر کرده اید که این ورقه نازک که حاوی ماده شیمیایی به نام اکسید نیترو سیلور است و به آسانی با ناخن خراشیده می شود، می تواند یک تهدید جدی برای سلامت شما باشد؟

بر اساس آخرین پژوهش های موسسه تحقیقات سرطان در آمریکا، این ماده شیمیایی یک ترکیب شدیدا سرطان زا بوده و تماس با آن موجب بروز سرطان پوست می گردد. توصیه پژوهشگران این است که حتی الامکان از خراشیدن این ورقه با ناخن خودداری کرده و برای آشکار شدن رمز روی کارت از وسیله دیگری استفاده کنید. ضمن اینکه پرهیز از تماس با تراشه های نقره ای رنگ اکسید نیترو سیلور نیز توصیه ای است که باید جدی گرفته شود.

آیا «برگ مصنوعی» پاسخ مشکلات ما در تأمین انرژی است؟

اخبار نیروگاه اتمی فوکوشیما این روزها همه انسان‌ها و نه فقط ژاپنی‌ها را نگران می‌کند. علیرغم این همه سال تحقیق و پژوهش در مورد انرژی‌های جایگزین، هنوز هم تصور دنیای بدون سوخت‌های فسیلی ممکن نیست. تأمین انرژی پاک از طریق سدها به گواهی کارشناسان محیط زیست، چندان هم پاک نیست. نیروگاه‌های بادی را همه جا نمی‌توان استفاده کرد و علیرغم پیشرفت‌های اخیر در تولید سلول‌های خورشیدی، هنوز هم آنچنان که باید، این نوع انرژی، پاسخگوی نیاز سیری‌ناپذیر ما به انرژی نیست.

پس چاره کار کدام است؟ پژوهشگران دانشگاه MIT در حال کار روی «برگ مصنوعی» هستند. شاید این برگ مصنوعی که به شیوه‌ای طبیعی انرژی جمع‌آوری می‌کند، پاسخ مشکل باشد، آنها برگ‌های چهارگوش سیلیکونی که به اندازه یک کارت بازی، اندازه دارند و روند فتوسنتز را تقلید می‌کنند. این وسیله در یک سطل آب یا یک گودال گل‌آلود غوطه‌ور می‌شود و در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار داده می‌شود.

این برگ‌ها حاوی کاتالیزورها یا مولکول‌های تسریع‌کننده واکنش‌های شیمیایی هستند که آب را به اکسیژن و هیدروژن تجزیه می‌کنند. گازهای آزادشده، مبدل به سوخت سلولی و الکتریسیسته می‌شوند. این کاتالیزوها در دو سوی یک لایه سیلیکونی یعنی همان ماده‌ای که امروزه در ساخت سلول‌های خورشیدی مورد استفاده قرار می‌گیرند، قرار داده می‌شوند. واکنش‌های شیمیایی برای هر کسی که به این برگ غوطه‌ور در آب، نگاه کند، به صورت حباب‌های گاز آزادشده، قابل مشاهده است. البته ایده برگ مصنوعی اصلا تازه نیست، پیش از این در سال ۱۹۹۸، پژوهشگران لابراتوار ملی انرژی‌های تجدیدپذیر آمریکا هم برگی مصنوعی ساختند، ولی محصول آنها بسیار گران بود و در آن از مواد گرانی مانند پلاتینیوم استفاده می‌شد و به علاوه برگ مصنوعی آنها عمر کوتاهی داشت. دو سال پیش، در MIT برگ دیگری ساخته شد که در آن از موادی ارزان‌تری که به وفور پیدا می‌شود، مثل نیکل و کبالت استفاده شده بود، این برگ ده بار نسبت به برگ طبیعی در تولید انرژی کاراتر است. این برگ مصنوعی جدید می‌تواند روزانه ۳۰ کیلوات -ساعت انرژی تولید کند. در آزمایشگاه این برگ توانسته است، ۵ سال بدون وقفه و مداخله تولید انرژی کند. رئیس تیم پژوهشی MIT، دانیا نوسرا می‌گوید که در دو یا سه سال آینده، نمونه اولیه و کارای برگ مصنوعی ساخته خواهد شد. این برگ مصنوعی به درد کشورهای فقیر آفریقا و آسیا و همچنین واحدهای نظامی می‌خورد. یک مزیت برگ جدید این است که نیازی به آب خالص برای کار کردن ندارد که تحولی نسبت به نمونه‌های قبلی محسوب می‌شود. در شیوه جدید، برخلاف سلول‌های خورشیدی معمول، روزهای ابری، تولید انرژی را متوقف نمی‌کنند، به علاوه نیازی به ذخیره انرژی در باطری‌ها هم نیست. یافته‌های این تیم پژوهشی، دیروز در جریان همایش سالانه جامعه شیمی آمریکا، ارائه شد.

برگرفته از سایت: http://1pezeshk.com

منبع

ظرف‌هاي نچسب

اگرچه همه ما ظروفي كه غذا به ديواره آنها نمي‌چسبد را به عنوان ظروف تفلون مي‌شناسيم، اما در حقيقت تفلون يك نام تجاري براي ظروفي است كه از نوعي پلاستيك مخصوص به نام PTFE ساخته مي‌شوند. اگر شما بخواهيد از ميان انواع مختلف ظروف آشپزخانه، ظرف مناسبي را براي آماده كردن تخم‌مرغ نيمروي صبحگاهي انتخاب كنيد، به احتمال زياد ظروف تفلون را انتخاب مي‌كنيد. تخم‌مرغ پس از سرخ شدن در روغن كمي كه در ظرف ريخته‌ايد به آساني از آن جدا خواهد شد. ماده‌اي كه از آن براي تهيه ظروف تفلون استفاده مي شود يكي از لغزنده‌ترين موادي است كه مي‌توان آن را ساخت. تفلون از نظر شيميايي شبيه يك ماده پلاستيكي به نام پلي اتيلن است كه از آن براي تهيه كيسه‌ها و ديگر محفظه‌هاي پلاستيكي استفاده مي‌شود.

براي ساخت تفلون، اتم‌هاي فلور جايگزين اتم‌هاي هيدروژن پلي‌اتيلن مي‌شوند. اتم‌هاي فلور نقش بسيار مهمي را در لغزندگي سطوح تفلوني ايجاد مي‌كنند. اتم‌هاي فلور يا فلورين از نظر فيزيكي در مقايسه با اتم‌هاي هيدروژن ابعاد بزرگ‌تري دارند. بزرگ بودن اندازه اين اتم‌ها موجب مي‌شود اين اتم‌ها در فاصله‌اي نزديك نسبت به هم در اطراف زنجيره‌هاي مركزي كربني مستقر شوند. وقتي اين اتم‌ها در فاصله بسيار نزديكي نسبت به هم در فضاي محدودي قرار مي‌گيرند ساختاري شبيه يك ذره‌شيميايي به وجود مي‌آورند و از اتم‌هاي كربن كه به صورت يك زنجيره مولكول‌ها را اطراف هم حفظ مي‌كنند، محافظت مي‌كنند. همكاري بين اتم‌هاي كربن و مولكول‌ در تلاش براي حفظ ساختار مولكولي اين ماده شيميايي موجب افزايش استحكام و مقاومت اين ماده شده و از اين رو غذا در ظروف تفلون به ديواره‌هاي آن نمي‌چسبد. وقتي هر گونه ماده خارجي را در اين ظرف قرار مي‌دهيد، اين مواد هيچ پايگاه شيميايي را براي اتصال به آنها پيدا نخواهند كرد و در نتيجه به اين ذره شيميايي فلوري نچسبيده و به آساني از ظرف جدا مي‌شوند. وقتي سطوح داخلي ظروفي را كه از آنها براي تهيه غذا استفاده مي‌كنيد با استفاده از اين ماده لغزنده مي‌پوشانيد مي‌توانيد از آنها به عنوان ظروف نچسب استفاده كنيد. تفلون به آساني پودر شده و در آب معلق باقي مي‌ماند. براي اين كه سطح ظروف را با پوشش تفلوني بپوشانند ابتدا آنها را به طور كامل و به دقت تميز كرده و سپس سطح آنها را با پاشيدن ماسه كمي زبر و خشن مي‌سازند و در نهايت پوشش تفلوني را در سطح اين ظروف اسپري كرده و آنها را تحت حرارت قرار مي‌دهند تا ذرات تفلوني به هم متصل شده و در فضاي بين برجستگي‌هاي سطح ظرف به دام افتند. تا زماني كه در سطح ظروف تفلوني خراشي ايجاد نشود و اين پوشش محافظ به صورت يكدست و يكپارچه در سطح ظرف وجود داشته باشد شما مي‌توانيد سال‌هاي طولاني از اين ظروف نچسب براي درست كردن تخم‌مرغ نيمرو، جوشاندن شير و حتي آب كردن شكلات استفاده كنيد و از اين بابت خيالتان راحت باشد كه در اين ظروف هيچ گاه نگران چسبيدن غذا به ظرفتان نباشيد.

فرگل غفاري

ترکیبات ثانویه شیشه ها

اجزای ثانوی شیشه، موادی هستند که بوسیله آنها می‌توان برخی معایب شیشه‌ها را اصلاح و خواص آنها را تعیین کرد. این مواد بر مبنای عمل آنها طبقه‌بندی شده‌اند و بر حسب نوع اصلاحی که انجام می‌دهند در مراحل مختلف شیشه سازی به ترکیبات شیشه اضافه می‌شوند.

◄   پایدار کننده‌ها: پایدار کننده‌ها ترکیباتی هستند که حلالیت شیشه‌ها را در مقابل آب و مواد شیمیایی تا اندازه‌ای کم می‌کنند. بطور کلی، پایدار کننده‌ها از اجزای تشکیل‌دهنده شیشه هستند که خصوصیت آن را تعیین می‌کنند. پایدار کننده‌های قابل ذکر به صورت زیر می‌باشند.

 ●   کربنات کلسیم : کربنات کلسیم جهت غیر محلول کردن شیشه در آب بکار می‌رود.      ●   کربنات باریم : کربنات باریم سبب افزایش وزن مخصوص شیشه می‌شود.      ●   اکسید سرب Pb₃ و PbO : اکسید سرب موجب شفافیت و صاف بودن شیشه می‌شود.      ●   اکسید روی : اکسید روی باعث افزایش مقاومت حرارتی و مکانیکی شیشه و خواص مکانیکی و شیمیایی آن می‌شود.      ●    اولومیت MgCO₃ + CaCO₃ : اولومیت باعث سهولت سوختن ترکیبات اولیه شیشه می‌شود.

 

  رنگ زداها:
شیشه‌ها ممکن است به خاطر داشتن مقدار کمی از اکسیدهای آهن رنگی بنظر ایند، این رنگ در نتیجه ناخالص بودن مواد اولیه است. برای از بین بردن این ناخالصی از دی‌اکسید منگنز یا فلز سلنیوم استفاده می‌شود. دی‌اکسید منگنز وقتی به شیشه مذاب افزوده می‌شود، سیلیکات فرو را به سیلیکات فریک اکسید می‌کند. اکسید منگنز (II) به رنگ بنفش و سیلیکات فریک به رنگ زرد می‌باشد. این دو رنگ مکمل یکدیگرند. بنابراین مخلوط شیشه ، بی‌رنگ خواهد شد. سلنیوم بعلت گران بودن، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. سلنیوم، رنگ توده مخلوط را صورتی می‌کند که در نهایت با رنگ سیلیکات فرو که سبز پریده است، ترکیب شده ، آن را بی‌رنگ می‌کند.

◄   رنگین کننده‌ها: این مواد برای تولید شیشه‌های رنگی به ترکیب شیشه افزوده می‌شوند. 

رنگ شیشه	رنگ اصلی	فرمول	رنگین کننده‌ها
رنگ بنفش به شدتهای مختلف  تابعی از دما و قدرت جذب	پودر قهوه‌ای سیاه مایل به خاکستری بنفش	Mn2O2  و MnO2	ترکیبات منگنز
سبز و سبز مایل به زرد	پودر سیاه پودر قهوه‌ای مایل به قرمز	FeO   و   Fe203	اکسیدهای آهن
سبز متمایل به زرد	پودر سبز پودر زرد پودر نارنجی	K2CrO4   و   K2Cr2O4	ترکیبا ت کروم
آبی	پودر خاکستری پودر سیاه	Co3O4   و    Co2O3	کبالت
زرد	پودر زرد و نارنجی	CdS	کادمیم
قرمزهای مختلف آبی آسمانی	پودر قهوه‌ای قرمز پودر سیاه	Cu2O   و    CuO	مس

 

◄   مات کننده‌ها: مات کننده‌ها موادی هستند که در توده مخلوط شیشه، پخش شده‌ ، آن را کدر می‌کنند. از مات کننده‌ها می توان فلوئوریت CaF2 و سدیم فلوئورو آمینات، سدیم فلوئورو سیلیکات Na2SiF6 را نام برد، اما فسفات کلسیم ، فسفات قلع و فسفاتهای زیرکونیوم هم بطور وسیع ، بعنوان مات کننده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

◄   سیال کننده:

فلدسپارها بعنوان سیال کننده توده خمیر شیشه‌‌‌ای بکار می‌وند، با وجود این، قابلیت ذوب و گستره دمایی که شیشه باید در آن ساخته شود با افزایش اکسیدهای فلزات قلیایی مخصوصا اکسیدهای سدیم و پتاسیم افزایش می‌یابد. این قبیل اکسیدها را می‌توان از کربناتها یا سولفات‌های فلزات مربوطه بدست آورد، کربناتها بخاطر مقدار آهن کمتر ترجیح داده می‌شوند.                                                                                                                   منبع:dianat124.blogsky.com

مصرف كنسروها را كاهش دهيد

جام جم آنلاين: اين روزها يكي از راه‌هاي آسان در دسترس قرار گرفتن انواع غذاها استفاده از كنسرو آنهاست. كنسروها داراي طيف گسترده‌اي هستند كه از قديمي‌ترين آنها كنسرو ماهي تن و جديدترين آنها كه نسل نويي از غذاهاي كنسروي هستند مي‌توان به كنسرو فسنجان، كله‌پاچه، سيرابي و شيردان و انواع ديگر غذاهاي سنتي ايراني اشاره كرد.

اما اين پرسش مطرح مي‌شود كه ارزش تغذيه‌اي و سلامت غذاهاي كنسروي يا بسته‌بندي شده چه ميزان است؟ آيا مي‌توان اين غذا را جايگزين غذاهاي خانگي كرد؟

كنسرو لغتي لاتين و به معناي حفاظت و نگهداري است. از زمان‌هاي قديم كنسرو كردن معمول‌ترين روش براي نگهداري و حفظ طولاني‌مدت مواد غذايي بوده است. از امتيازات غذاهاي كنسروي مي‌توان به قابليت نگهداري طولاني‌مدت آنها بدون نياز به يخچال و فريزر، ارزان‌قيمت بودن، حمل آسان در مسافرت‌ها و در دسترس بودن انواع مختلف غذا، ميوه و سبزيجات در تمام فصول سال اشاره كرد. اما همين غذاهاي كنسروي داراي مضراتي هم هستند كه مصرف مستمر و بيش از حد آنها مي‌تواند در طولاني‌مدت سلامت مصرف‌كنندگان را به خطر اندازد برخي مواد خطرناك غذاهاي كنسروي به اين قرار است:

نگهدارنده‌هاي شيميايي: از آنجا كه زمان توليد تا مصرف مواد غذايي كنسروي طولاني است به برخي از اين غذاها نگهدارنده‌هايي افزوده مي‌شود تا مواد غذايي سالم مانده و از فساد آنها جلوگيري شود و در برخي ديگر نيز افزودني‌هايي به منظور خوش‌طعم كردن ماده غذايي استفاده مي‌شود كه اگر مقدار اين نوع مواد شيميايي تحت كنترل و نظارت دقيق نباشند مي‌توانند در درازمدت مشكلاتي چون سرطان، آسم، تنگي نفس، آلزايمر و انواع آلرژي‌ها را در مصرف‌كننده ايجاد كنند. تحقيقات اخير نشان داده استفاده از ماده شيميايي بيسفنول در برخي كنسروها مي‌تواند نقش مهم هورمون استروژن را در رشد مغز مختل كند و اثرات زيانباري را در مغز و حافظه برجاي گذارد.

ادامه نوشته

بنزيني بدون توليد گاز گلخانه اي

جام جم آنلاين: گروهي از دانشمندان انگليسي نوعي بنزين مصنوعي ارزان را اختراع کردند که قيمت آن تنها مي تواند 90 پنس براي هر گالون باشد.

به گزارش مهر، شرکت «سلا انرژي» اين سوخت برپايه هيدروژن را که هيچ نوع گاز گلخانه اي توليد نمي کند ارائه کرده است. اين بنزين مصنوعي که تنها 19 پنس براي هر ليتر (90 پنس براي هر گالون) قيمت دارد، مي تواند به کشورها در کاهش دي اکسيد کربن در اتمسفر کمک کند. انتظار مي رود که اين بنزين ظرف 3 سال آينده وارد بازار شود. به گفته اين دانشمندان، اين سوخت برپايه هيدروژن مي تواند با موتورهاي موجود خودروها کار کرده و به علاوه در هزينه سوختهاي فعلي صرفه جويي کند. استفان بينيگتون، مدير علمي شرکت «سلا انرژي» در اين خصوص توضيح داد:«هيدروژن سوخت مطلوبي است. اين سوخت در هر واحد وزن سه برابر انرژي بيشتري نسبت به نفت توليد مي کند و زماني که مي سوزد تنها آب توليد مي کند. ماده اي که ما توليد کرديم از پتانسيل بالايي براي به حرکت درآوردن خودروها، هواپيماها و ساير وسايل نقليه اي که درحال حاضر از هيدروکربنها استفاده مي کنند برخوردار است». اين سوخت برپايه کشف گروهي از دانشمندان کالج لندن و دانشگاه آکسفورد استوار شده است. اين دانشمندان راهي را يافتند که مي تواند هيدروژن متراکم را در گويچه هاي کوچکي بسته بندي کند. اين گويچه ها مي توانند همانند يک مايع به داخل مخزن سوخت خودرو پمپ شوند.

كلر، پاك‌كننده‌اي كه بلاي جان مي‌شود

كلرين يا همان كلر معروف را همه به عنوان قهرمان منفي گندزدايي و ضدعفوني كردن آب آشاميدني مي‌شناسند. يك قاتل تمام‌عيار براي عوامل بيماري‌زا، بوي آشناي تازگي استخرهاي شنا يا گاز سبزرنگي كه وبا و باكتري معروف e.coli را در بيشتر كشورهاي توسعه يافته تحت كنترل درآورده است، اما در پشت اين چهره دوست‌داشتني، روي ديگر كلر و جنبه تاريك آن باعث شده تا طي سال‌هاي اخير تاسيسات و تصفيه‌خانه‌هاي آب و فاضلاب به سمت پرهيز از استفاده اين تركيب شيميايي و چرخش به سمت مواد گندزداي جايگزين روي آورند، چرا كه كاربرد اين ماده ضدعفوني‌كننده فراگير، حاكي از گرايش رو به رشدي در نرخ بروز سرطان مثانه و سقط جنين‌هاست كه به آن نسبت داده مي‌شود. مقدمه اين تغيير و تحول در رويكرد به كاربرد مواد گندزداي جايگزين به جاي كلر، از وقتي كليد خورد كه سمي بودن محيط زندگي در برخي شهرهاي بزرگ به اثبات رسيد و تب نگراني‌ها بابت حضور مواد سمي در شريان‌هاي حيات شهر و منازل مردم بالا گرفت. به عنوان نمونه در شهري مثل واشنگتن، كاربرد كلرآمين كه نسخه آمونياكي رقيق شده كلر به شمار مي‌رود، نهايتا امكان آبشويي و رسوب عنصر سمي سرب از لوله‌هاي آب شهري به داخل آب آشاميدني مردم را فراهم كرد.البته در كنار متهم رديف اولي همچون كلر و تركيبات ازت‌دار آن، كارشناسان معتقدند نبايد از گزينه‌هاي احتمالي ديگر نظير تركيب كروميوم ـ‌ 6 نيز غافل شد كه در حال حاضر به عنوان يك عامل آلاينده تحت بررسي و تحقيقات محققان قرار دارد. در همين رابطه و مثلا در آمريكا، كارشناسان مشاور سازمان حفاظت محيط زيست، مقامات دولتي را به برنامه‌ريزي و اعلام يك طرح رهگيري براي آزمايش كردن ناخالصي و آلودگي كروميوم ـ‌ 6 در آب‌هاي آشاميدني كشور دعوت كرده‌اند تا براساس نتايج احتمالي آن، قوانين و مقررات مربوط به آب‌هاي آشاميدني تحت بازبيني و تجديدنظر قرار گيرد.

ادامه نوشته

شيمي، ‌زندگي ما آينده ما

جام جم آنلاين: به پيشنهاد اتحاديه بين‌المللي شيمي محض و كاربردي و با حمايت سازمان علمي، فرهنگي و هنري ملل متحد، يونسكو سال 2011 ميلادي را به نام سال جهاني شيمي نامگذاري كرده است. سنت نامگذاري سال‌هاي مختلف به‌نام علوم گوناگون، چندين سال است كه پيگيري مي‌شود و اين فرصت بهانه‌اي را در اختيار فعالان آن رشته قرار مي‌دهد تا بتوانند بر فعاليت‌هاي ترويجي تمركز كنند.

شايد معروف‌ترين نامگذاري سال‌ها در يك دهه قبل به 3 سال رياضيات، فيزيك و ستاره‌شناسي مربوط ‌شود. پيش از اين، سال 2000 ميلادي به نام سال جهاني رياضيات نامگذاري شده بود، سال 2005 سال جهاني فيزيك و سال 2010 نيز سال جهاني ستاره‌شناسي معرفي شده بودند و امسال نيز به نام سال جهاني شيمي نام گرفته است. هدف از برنامه‌ريزي براي چنين سال‌هايي، افزايش آگاهي عموم مردم درباره دانش است. در دوره‌اي كه ما در آن زندگي مي‌كنيم، ‌تمام شوون زندگي انسان به مسائل علمي و فناوري‌هاي حاصل از آن گره خورده است. از سوي ديگر، نمود بارزي كه فناوري‌هاي مدرن دارند و از سوي ديگر جاذبه‌هاي اقتصادي و شان اجتماعي برخي رشته‌هاي خاص مانند گرايش‌هاي مهندسي و پزشكي باعث مي‌شود دانش‌آموزان بيشتر به سمت اين رشته‌هاي پر جاذبه كشيده شوند و رشته‌هاي مادر و پايه چندان در كانون توجه مردم قرار نگيرند. رشته‌هايي مانند زيست‌شناسي، فيزيك، شيمي و رياضيات كه زيرساخت‌هاي لازم براي توسعه فناوري‌هاي مدرن را بر دوش مي‌كشند به معرفي بيشتري به مردم نياز دارند تا مردم بتوانند با شناختن آنها از فعاليت فرزندانشان در آن حمايت كنند و در عين حال خود به اهميت كار دانشمنداني كه در چنين رشته‌هايي فعاليت مي‌كنند و تاثير آن بر زندگي خود آگاه شوند.

شيمي، رشته‌اي آميخته با زندگي

يكي از قديمي‌ترين رشته‌هاي علمي كه بشر در طول تاريخش با آن درگير و مواجه بوده، شيمي است. رشته شيمي با شناخت ماهيت مواد و تركيب آنها با يكديگر در طول تاريخ مسير پر پيچ و خمي را طي كرده است. تجربه‌هاي اوليه كه ريشه‌ها و بنيان‌هاي اين رشته را پايه گذاشت در عصري تبديل به فني شد كه بسياري آن را‌ همسطح جادوگري ارزيابي مي‌كردند. شيميدان‌ها كه نمايي از دانشمندان دوره قديم بودند در ميان لوله‌هاي شيشه‌اي و ابزارهاي آزمون‌هاي خود تصوير مي‌شدند، در حالي كه سوداي تاريخي پيدا كردن سنگ كيميا را داشتند؛ عنصري كه مي‌تواند فلزات كم‌ارزش را به طلا تبديل كند. همين كيميا بود كه به زبان انگليسي وارد شد و از آنجا به شكل شيمي به فارسي آمده است، اما شيميدان‌هاي تاريخ در زير تهمت‌هاي ديگران، اگرچه نتوانستند كيمياي جادويي را بيابند اما ارزش كار آنها در طول تاريخ چيزي كمتر از تبديل فلزات كم‌ارزش به طلا نداشت. شيميدان‌ها زندگي مردم را متحول كردند و شيمي به علمي براي زندگي تبديل شد. امروزه شيمي يكي از هيجان‌انگيزترين شاخه‌هاي علوم پايه به شمار مي‌رود؛ دانشي كه حوزه‌هاي وسيعي را در زيرمجموعه خود قرار مي‌دهد و دستاوردهاي آن گستره وسيعي از گرايش‌هاي مختلف را درمي‌نوردد.

ادامه نوشته

آسپرین

             

             

در مورد آسپيرين، بازگو كردن داستان آن، به‌عنوان نمونه‌اي از تكامل مناسبات بين طب گياهي سنتي و داروشناسي جديد، بي‌فايده نيست.منشا اين دارو را بايد در پوست درخت بيد جستجو كرد، كه درختي از خانواده salix است و معمولاً در مناطق پر‌‌آب مي‌رويد. و تنها هنگامي واقعا شاداب است كه پايه آن در آب باشد. بنابر نظريه عوام، اين به‌معناي آن‌ است كه بيد سرما نمي‌خورد، و به‌همين دليل بايد به كار درمان سرماخوردگي‌هاي همراه با تب، دردهاي مفصلي، و ناراحتي‌هاي مشابه بخورد. و از آنجا كه اين، پوست درخت بيد است كه آن‌را در بر گرفته و گرم نگه مي‌دارد پس خاصيت مورد نظر را بايد در پوست بيد جستجو كرد. در قرن هجدهم، متوجه شدند كه پوست بيد، از لحاظ تلخي شبيه به پوست درختي در پرو به نام «سينكونا» است كه از آن گنه‌گنه مي‌‌‌گرفتند و اين دارو عالي‌ترين وسيله درمان بيماري تب‌آور مالاريا به حساب مي‌آمد. به‌اين‌ ترتيب، جوشانده پوست بيد را براي درمان تب مورد استفاده قرار دادند. در سال 1829 ، «لرو» از فرانسه، موفق شد از پوست بيد ماده‌اي به دست آورد كه خود، آن را «ساليسين» (مشتق از اسم لاتيني اين درخت) ناميد. ديري نگذشت كه داروسازي سوئيسي به نام«پاگن ستشر» از راه تقطير گل اسپيره كوهي (كه گياهي است از خانواده spiraea و آن هم دوست دارد كه پايه‌اش درون آب باشد)‌ ماده‌يي به دست آورد با نام شيميايي «ساليسيلات متيل» كه بسيار شبيه به ساليسين بود. دنباله اين ماجرا به آلمان مي‌‌كشد كه درآنجا، چند سال بعد، ماده مشابه ديگري به نام «اسيد ساليسيليك» براي نخستين بار به‌طور مصنوعي تهيه شد. از اين ماده نيز مشتق ديگري به نام«اسيد استيل ساليسيليك» به دست آمد كه (ضمن اين‌كه كلمه salix كه همان بيد باشد در اسم آن انعكاس يافته) چيزي نيست جز اسم رسمي آسپيرين كه داروي رايج ضد درد است و هجاي «spir»‌ در آن، يادآور منشا گياهي ديگر آن، يعني اسپيره كوهي است.جريانات مشابه اين، منجر به پيدايش تعداد زيادي از داروهاي جديد شده است كه منشا آنها را بايد در گياهاني كه از ديرباز بر بشر شناخته شده بوده‌اند جستجو كرد. به‌عنوان مثال، «افدرين» كه در معالجه آسم به كار مي‌رود از علف «افدرا» به دست مي‌آيد، كه دست كم از 5 هزار سال پيش در طب چين مورد استفاده است. نام گياهان ضد درد پرقدرتي چون سيكران، مهرگياه، ترياك و انقوزه، در قديمي‌ترين رساله‌هاي داروسازي بابل و سومر آمده است.در واقع، قابليت برطرف كردن درد، شايد نخستين پيروزي بزرگ طب بود كه خيلي پيشتر از قابليت طب به درمان بيماري‌ها پديد آمد.

تاريخچه:

وقتى نخستين بار در سال 1763 از پودر پوست درخت بيد براى تسكين بيمارى كه از تب رنج مى برد استفاده كردند كسى فكرش را نمى كرد كه سال ها بعد دارويى را از آن كشف كنند كه جان ميليون ها نفر را از خطر مرگ نجات دهد. در آن سال يك كشيش انگليسي به نام ادوارد استون مقاله‌اي در جلسه سلطنتي انگلستان ارائه دادكه در آن استفاده از برگ درخت بيد را حتي در درمان مالاريا نيز موثر معرفي كرده بود. 100 سال پس از مقاله استون، يك پزشك اسكاتلندي دريافت كه با استفاده از ماده‌اي كه از برگ درخت بيد بدست مي‌آيد، عوارض ناشي از رماتيسم به طرز معجزه آسايي كاهش مي‌يابد.

ادامه نوشته

کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا(HPLC)

 کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (High Efficiency Liquid Chromatography)(HPLC)

 کروماتوگرافی مايع با فشار زياد HPLC

می دانيم كه كروماتوگرافی روشی است برای شناسائی و جدا سازی و اندازه گيری مواد. HPLC يعنی كروماتوگرافی مايع با فشار زياد يا كروماتوگرافی مايع با كاركرد عالی است. HPLC از دو فاز ثابت و متحرک تشكيل شده است. كه فاز ثابت ممكن است جامد و يا مايع باشد و فاز متحرک مايع است. HPLC بدون شک ، سریع‌ترین رشد را در بین تمام روش‌های جداسازی تجزیه‌ای با فروش سالیانه در گستره بیلیون دلار داشته است. دلایل این رشد انفجارآمیز عبارتند از حساسیت روش ، سازگاری سریع آن برای انجام اندازه‌گیری‌های کمی صحیح ، شایستگی آن برای جداسازی مواد گونه‌های غیرفرار یا ناپایدار در مقابل گرما و مهم‌ تر از همه ، کاربرد گسترده آن برای موادی است که در صنعت ، زمینه‌های مختلف علوم و جامعه اهمیت درجه اول را دارند. مزیت کروماتوگرافی نسبت به ستون تقطیر این است که به آسانی می‌توان به آن دست یافت. با وجود اینکه ممکن است چندین روز طول بکشد تا یک ستون تقطیر به حداکثر بازده خود برسد، ولی یک جداسازی کروماتوگرافی می‌تواند در عرض چند دقیقه یا چند ساعت انجام گیرد.یکی دیگر از مزایای برجستة روشهای کروماتوگرافی این است که آنها آرام هستند. به این معنی که احتمال تجزیة مواد جداشونده به وسیله این روش‌ها در مقایسه با سایر روش‌ها کمتر است.مزیت دیگر روش‌های کروماتوگرافی این است که تنها مقدار بسیار کمی از مخلوط برای تجزیه لازم است. به این علت، روشهای تجزیه‌ای مربوط به جداسازی کروماتوگرافی می‌توانند در مقیاس میکرو و نیمه میکرو انجام گیرند.

برای مشاهده اادمه مطلب بر روي لينك زير كليك كنيد.

http://anjomanshimi.blogfa.com/post-11.aspx

ابداع موادي با قابليت نامرئي کردن اجسام

مبناي نامرئي شدن بر چيست؟

اين پرسش مهمي است كه پيش از وارد شدن به هرگونه مقوله‌اي در زمينه پوشش‌هاي نامرئي بايد به آن پاسخ قانع‌كننده‌اي داده شود. در اين فرآيند مبنا و اصول كار بر استفاده از نوعي مواد به نام متا مواد گذاشته شده است. اين مواد ساختار دوگانه پيچيده‌اي از فلز و عايق دارند كه موجب مي‌شوند نور در اطراف شيء مورد نظر دقيقا به شكلي عبور كند كه مشابه آن را در عبور كردن هوا از اطراف بال يك هواپيما شاهد هستيم. در حقيقت متامواد به گونه‌اي در طبيعت و محيط آزمايشگاهي عمل مي‌كند كه گويي در قوانين فيزيك نقض‌هاي آشكاري انجام مي‌دهد.
در قالب فرآيندي به نام «انكسار» متا مواد با نور به شيوه‌اي برخورد مي‌كنند كه طي آن اجازه مي‌دهند نور در مقايسه با گذشتن از خلا، سريع‌تر از درونشان عبور كند و اين دقيقا همانc معروف معادله نسبيت ارائه شده از سوي اينشتين است. نتيجه اين فرآيند چيزي نيست جز عبور پرتوهاي نوري از اطراف جسم، گويي كه هيچ جسم خاصي در محيط وجود ندارد. اين فرآيند دقيقا همان چيزي است كه در سري فيلم‌هاي هري پاتر به تصوير كشيده شده است، البته با اين تفاوت كه در آنجا از ترفندهاي سينمايي استفاده شده نه متامواد! اكنون دانشمندان و گروه‌هاي تحقيقاتي مختلف از سراسر جهان به استفاده از تكنيك‌هاي مختلفي روي آورده‌اند تا با استفاده از آنها پوشش‌هاي نامرئي‌كننده را به واقعيت تبديل كنند. دكتر اسميت در سال 2006 استفاده از امواج الكترومغناطيسي براي خلق اين پوشش‌ها را ايده‌اي مهم و عملي عنوان كرده و گفته بود: اين براي نخستين بار است كه نشان داده‌ايم مي‌توان با استفاده از امواج الكترومغناطيسي و پيچاندن آنها در اطراف نقطه‌اي خاص در محيط، مخفي كردن و به نوعي نامرئي‌سازي اجسام در محيط را به واقيعت عيني تبديل كرد. او عقيده دارد: جسمي كه در زير پوشش نامرئي‌كننده قرار ندارد، موجب ايجاد اختلال در عبور امواج الكترومغناطيسي شده و نتيجه‌اي جز ايجاد سايه در پشت آن ندارد. «جادوي متا» مواد عنوان جذاب و هيجان‌انگيزي است كه روي تلاش‌هاي دكتر اسميت گذاشته شده است. در حقيقت او آغازكننده راهي بوده است كه طي آن از متامواد كه عمر آن به بيش از يك دهه نيز نمي‌رسد، براي خلق پوشش‌هاي نامرئي‌كننده استفاده مي‌شود. 

ادامه نوشته

اثرات نامطلوب لامپ هاي کم مصرف بر انسان

جام جم آنلاين: پژوهشگران کشور با تحقيقاتي اثرات نامطلوب لامپ هاي کم مصرف بر مغز جنين، پوست و چشم، کاهش حافظه را به اثبات رساندند و ضمن هشدار نسبت به نحوه استفاده از اين لامپ ها خواستار ايجاد پروتکلي براي معدوم سازي يا استفاده صحيح از آن شدند.

لامپ هاي فلورسنت فشرده (CFL) که در ايران به نام «کم مصرف» عرضه مي شود در اوايل دهه 1980 به بازار آمد و همزمان با ورود اين نوع لامپ ها هشدارهايي در زمينه اثرات نامطلوب اين نوع لامپ ها گزارش شد. در اين راستا پروژه هاي تحقيقاتي در شرکت هاي دانش بنيان اجرا شد که برخي از ادعاها در زمينه اثرات زيان بار لامپ هاي فلوروسنتي به اثبات رسيد. محمود عابدي خرسند مدير گروه تحقيقاتي فناوري سبز در گفتگو با مهر، لامپ هاي کم مصرف را لامپ هاي فلوروسنتي يا مهتابي معرفي کرد و گفت: لامپ هاي کم مصرف همانند لامپ هاي فلوروسنتي لوله اي هستند که براي توليد نور سفيد به ميزان 5 ميليگرم «جيوه» استفاده مي شود. لامپ هاي مهتابي بر خلاف لامپ هاي رشته اي که 5 درصد انرژي را به نور تبديل مي کند قادرند 95 درصد انرژي را به نور تبديل کنند. وي با تاکيد بر اينکه جيوه ماده سمي است، اظهار داشت: انتشار اين ماده در محيط، اثرات نامطلوبي بر روي مغز جنين، عقيم شدن، سردرد و کاهش حافظه دارد. از اين رو در حال حاضر در دنيا استفاده از اين ماده در توليد «ترموستات» و «دماسنج»ها ممنوع اعلام شده است. اين محقق با تاکيد بر اينکه مشکل اصلي اين ماده سمي زماني است که لامپ هاي کم مصرف شکسته مي شود و جيوه آن در محيط منتشر مي شود، گفت: تنگستن موجود در لامپ هاي رشته اي به مرور مستهلک و جباب شيشه اي آن به پودر «سيليس» تبديل مي شود ولي زماني که لامپ هاي فلوروسنتي فشرده شکسته مي شود پودر جيوه بر روي وسايل و اشياي موجود در محيط مي نشيند که در اين صورت لازم است ضمن استفاده از دستکش و دستمال هاي تنظيف، سيستم هاي تهويه، برودتي و جاروبرقي خاموش شود تا از انتشار آن در محيط زيست جلوگيري شود. علاوه بر اين، لامپ هاي کم مصرف بايد در مراکز بازيافت ويژه اي جمع آوري شود تا با زباله هاي معمول معدوم نشوند.

ادامه نوشته

MRI، سيستمي پيشرفته براي تصويربرداري

 MRI مخفف Magnetic Resonance Imaging به معني تصويربرداري به روش تشديد مغناطيسي است. اين فناوري پيشرفته براساس عملكرد ميدان‌هاي مغناطيسي و همچنين امواج راديويي و بدون اين كه كوچك‌ترين مشكلي را براي فرد بيمار ايجاد كند يا اين كه بيمار مجبور باشد جهت تصويربرداري براي چند دقيقه بي‌حركت بماند، در مدت زمان نسبتا كوتاهي تصاويري با كيفيت بالا از بافت‌هاي نرم و قسمت‌هاي داخلي بدن ثبت مي‌كند و بنابراين با استفاده از اين روش مي‌توان جزئيات بسيار كوچك و همچنين هرگونه ناهنجاري احتمالي در بدن فرد بيمار را با دقت بيشتري در مقايسه با ديگر روش‌هاي تصويربرداري به تصوير كشيد. از ويژگي‌هاي مهم اين روش اين است كه براي تصويربرداري نياز به استفاده از ماده حاجب يا استفاده از اشعه ايكس نخواهد بود. در اين روش براي تصويربرداري از بافت‌هاي نرم بدن، دستگاه ردپاي اتم‌هاي هيدروژن را در اين بافت تحت تعقيب قرار مي‌دهد. اسكنر دستگاه شامل دو آهن‌رباي قدرتمند و يك منبع مولد امواج راديويي است. يكي از اين آهن‌رباها ميدان مغناطيسي قدرتمندي ايجاد مي‌كند كه در نتيجه آن اتم‌هاي هيدروژن در سراسر بدن در يك رديف قرار مي‌گيرند. براي اين كه دستگاه تصويربرداري MRI بتواند اين اتم‌ها را در بافت مورد نظر پيدا كند، قسمت مورد نظر تحت تاثير يك ميدان مغناطيسي قوي قرار گرفته و سپس با استفاده از امواج راديويي تحريك مي‌شود. در نتيجه اين فرآيند، انرژي نهفته در اتم‌هاي هيدروژن آزاد شده و در نتيجه اين اتم‌ها توسط اسكنر شناسايي شده و براساس تصويري از محل مورد نظر در دستگاه ثبت خواهد شد. به عبارت ديگر منبع انتشار امواج راديويي، اين امواج را آزاد كرده و در نتيجه برخورد اين امواج با اتم‌ها براي مدت زمان كوتاهي اتم‌هايي كه در امتداد هم قرار داشتند از اين وضعيت خارج شده و پس از اين كه دوباره در يك امتداد قرار گرفتند، پيام‌هايي به آهن‌رباي ديگر موجود در محيط تصويربرداري ارسال خواهد كرد و اين اطلاعات در نهايت به رايانه منتقل شده و تصويري روي نمايشگر به نمايش در خواهند آمد. در اين سيستم براي كاهش شدت گرماي ايجاد شده در سيستم از هليوم مايع به عنوان خنك‌كننده استفاده مي‌شود، اين سيستم دماي آهن‌رباي اصلي را تا 269 ـ درجه سانتي‌گراد كاهش مي‌دهد تا اين آهن‌ربا به عنوان يك ابررسانا عمل كند. سيم‌پيچ‌هاي متحرك مغناطيسي مولد ميدان‌هاي مغناطيسي ثانويه‌اي هستند كه تصويربرداري از زواياي مختلف عضو مورد نظر را در اين سيستم امكان‌پذير مي‌سازد. جالب است بدانيد كه شدت ميدان مغناطيسي ايجاد شده در اين دستگاه‌ ده‌ها هزار برابر شدت ميدان مغناطيسي زمين است. وجه تمايز بسيار مهم اين سيستم در مقايسه با ديگر روش‌هاي تصويربرداري در استفاده از اتم‌هاي هيدروژن است كه تقريبا در همه بافت‌ها و مايعات ميان‌بافتي، ردپايي از آن وجود دارد. گردش پرتون اتم‌هاي هيدروژن به دور محور چرخش آن منجر به توليد ميدان مغناطيسي خواهد شد كه در واكنش به ميدان مغناطيسي ايجاد شده در دستگاه MRI مي‌توان از تغييرات اين اتم‌ها براي ثبت تصاوير از بافت‌‌هاي مختلف بدن استفاده كرد.

فرانك فراهاني‌جم

منبع: britanica

صنعتي نوپا به نام بازيافت سلول‌هاي خورشيدي

وقتي صحبت از فناوري‌هاي سبز به ميان مي‌آيد، ذهن هر انساني بخصوص آنها كه پيشرفت فناوري‌هاي نوين را دنبال مي‌كنند، بي‌اختيار به سوي مفاهيمي نظير سلول‌هاي خورشيدي معطوف مي‌شود. اين فناوري خدمات زيادي به بشر و حفظ محيط‌زيست زمين كرده است، با اين حال يك سري نگراني‌ها در خصوص اين فناوري‌ها وجود دارد. نسل نخست اين سلول‌ها بزودي به پايان عمر خود نزديك مي‌شوند و از اين‌رو بايد به دنبال راهي براي خداحافظي از آنها بود. بسياري از محققان بر اين باورند كه اين سلول‌ها مي‌توانند براي محيط‌زيست زمين خطرات زيادي به همراه داشته باشند. نسل نخست اين سلول‌ها در اوايل دهه 90 ميلادي در گوشه و كنار جهان نصب شدند و در آينده‌اي بسيار نزديك به پايان عمر خود مي‌رسند. گفته مي‌شود 25 سال بازه زماني مناسبي براي اين سلول‌هاست كه با يك حساب سرانگشتي مي‌توان سال 2015 را زمان از رده خارج كردن نسل نخست آنها در نظر گرفت. در حقيقت با گذشت حدود 25 سال، توانايي و قابليت اين سلول‌ها براي تبديل نور خورشيد به الكتريسيته كاهش پيدا مي‌كند. نكته مهم اين كه بسياري از سلول‌هاي خورشيدي از موادي بسيار سمي ساخته مي‌شوند كه از مهم‌ترين آنها مي‌توان به كادميوم يا عناصر ناياب ديگري نظير اينديوم اشاره كرد. از اين‌رو يافتن راهي مناسب براي بازيافت اصولي اين مواد كاملا ضروري به نظر مي‌رسد. در ماه‌هاي اخير برخي شركت‌هاي تحقيقاتي ايده‌هاي مختلفي در اين خصوص مطرح كرده‌اند. يكي از اين ايده‌ها به شركتي در آريزونا مربوط مي‌شود كه براساس آن مي‌توان تمام كادميوم و اينديوم به كار گرفته شده در اين سلول‌ها را استخراج كرده و براي مصارف ديگر به كار گرفت. در اروپا نيز برخي شركت‌هاي تحقيقاتي ايده‌هاي خود را مطرح كرده‌اند. نكته قابل توجه اين است كه همزمان با پيشرفته فناوري‌هاي نوين صنايع مختلفي نيز بتدريج ظهور پيدا مي‌كنند. بازيافت اصولي سلول‌هاي خورشيدي نيز از جمله اين صنايع است كه مي‌توان پيش‌بيني كرد در سال‌هاي آتي رونق قابل توجهي پيدا كنند. هم‌اكنون در برخي مناطق جهان از جمله مناطق آفريقايي، آمريكاي لاتين، برخي مناطق آفتابي اروپا و شرق آسيا مزارع بزرگ سلول‌هاي خورشيدي طراحي و ساخته شده‌اند كه بدون شك بايد براي بازيافت انبوه سلول‌هاي خورشيدي به كار گرفته شده در آنها فكري كرد. بشر همواره دنبال پيدا كردن راه‌هايي براي برخورداري از زندگي بهتر بوده و از اين رو دانشمندان تلاش مي‌كنند تا حداقل پسرفتي در اين زمينه صورت نگيرد.

كاترين نايت

 مقاله‌نويس نشريه new scientist

مترجم: مهدي پيرگزي

پیدایش دانش شیمی (Chemistry science)

انسان از بدو خلقت که به ناچار پیوسته با اشیای محیط زیست خود سرو کار پیدا کرد، با شناخت تدریجی نیازهای زندگی خویش و کسب اطلاعات بیشتر درباره ی خواص آنها ، آموخت که برای ادامه حیات خود به ناچار باید از آنها استفاده کند. با گذشت زمان دریافت که برای استفاده ی هر چه بیشتر و بهتر از این مواد ، باید در وضعیت و کیفیت آنها تغییراتی ایجاد کند. این کار با استفاده از گرما و بویژه کشف آتش بصورت عملی در آمده بود. آغاز دانش بشری را در واقع می‌توان همان آغاز استفاده از آتش دانست. زیرا گرم کردن و پختن مواد و … ، تغییراتی شیمیایی می‌باشند و این خود نشان دهنده این واقعیت است که شیمی، علمی است که در ارتباط با اولین و حیاتی‌ترین نیازهای جامعه بشری بوجود آمده و برای برآورده کردن هر چه بیشتر این نیازها که روز به روز تنوع پیدا می‌کرد، توسعه و تکامل یافت. از آنجایی که شیمی، علمی تجربی است و بشر اولیه قبل از هر نوع تفکر و نظریه پردازی درباره ی ساختار و چگونگی پیدایش مواد موجود در محیط زیست خود ، در اندیشه حفظ خود از سرما و آزمایش‌های مربوط به گرما ، رفع گرسنگی و احتمالا دفاع از هستی خویش بوده و در راه دسترسی به چگونگی تغییر و تبدیل آنها به منظور استفاده هر چه بهتر و بیشتر از آنها قدم برمی‌داشت، بر همین اساس بود که بخش شیمی نظری خیلی دیرتر از بخش کاربردی آن آغاز شد و پیشرفت کرد.

سیر تکامی و رشد
اولین نظریه درباره ساختار مواد ، حدود 400 سال قبل از میلاد توسط فلاسفه یونان بیان شد، در صورتی که شاخه کاربردی شیمی چندین هزار سال قبل از میلاد رواج داشت و قابلیت توجیه پیدا کرده بود. به چند مورد اشاره می‌کنیم.
• طلا ، اولین فلزی بود که توسط بشر کشف شد و نقره پس از طلا کشف شد و در زندگی بشر کاربرد پیدا کرد.
• مس سومین فلزی بود که کشف شد. سرب ، قلع و جیوه بعد از مس و قبل از آهن کشف شدند.
آهن به علت دشواری هایی که در استخراج آن وجود داشت، دیرتر از فلزات فوق کشف و مورد استفاده قرار گرفت.
• ساختن شیشه رنگی (سبز و آبی) و شیشه بی‌رنگ در مصر و بین‌النهرین و در کشورهای مجاور دریای اژه و دریای سیاه و تهیه بطری‌های شیشه‌ای در بین‌النهرین متداول شد.
• کوزه‌گری ، سفالگری و استفاده از لوحه‌های سفالی و تهیه لعاب و لعاب دادن ظروف سفالی در مصر و بین‌النهرین متداول شد.
• تهیه پارچه‌های نخی ، ابریشمی و پشمی و رنگرزی آنها با رنگهای نیلی ارغوانی و قرمز و … رواج یافت. رنگ قرمز از حشره‌ای به نام قرمزدانه ، رنگ نیلی از گیاهی بنام ایندیگو و رنگ بنفش از جانور دریایی بدست آمد.
• دباغی پوست با استفاده از زاجها ، تهیه الکل ، سرکه ، روغن ، مومیا و استخراج نمک از آب دریا انجام گرفت.

طبقه‌بندی علم شیمی
شیمی محض یا شیمی نظری
درباره شناخت خواص و ساختار و ارتباط خواص و ساختار مواد و قوانین مربوط به آنها بحث می‌کند.
شیمی عملی یا شیمی کاربردی
راههای تهیه ، استخراج مواد خالص از منابع طبیعی ، تبدیل مواد به یکدیگر و یا سنتز آنها را مورد بررسی قرار می‌دهد.
دامنه علم شیمی
بدین ترتیب دامنه علم شیمی در زمینه‌های نظری و عملی فوق‌العاده گسترش حاصل کرد و نقشهای حساس را در زندگی انسان به عهده گرفت. بطوری که امروزه میزان برخورداری هر جامعه از تکنولوژی شیمیایی ، معیار قدرت و ثروت و رفاه آن جامعه محسوب شده و بصورت جزئی از فلسفه زندگی در آمده است.                       منبع :متن از bankemagale.blogfa.com
shimi-gaza.blogfa.com      

گاز ازن

گاز ازن  ( O₃ ) یکی از قوی ترین اکسید کننده های موجود در طبیعت به شمار می رود. ازن عامل ضدمیکروبی با طیف گسترده و قوی بوده که می تواند باکتری ها، قارچ ها، ویروس ها، جلبک ها و کپک ها را در زمان بسیار کوتاهی به طور کامل از بین ببرد. فرآیندی که ازن توسط آن میکرو ارگانیسم ها را از بین می برد به زوال سلولی ( Cell Lysing ) معروف است. در این فرآیند ازن دیواره سلولی میکروارگانیسم ها را شکسته و سیتوپلاسم باکتری را حل می کند. گاز ازن قدرت اکسیدکنندگی بسیار بالایی دارد که این خاصیت آنرا برای عملیات تصفیه آب و ضدعفونی کردن بسیار مناسب کرده است. خواص گاز ازن که آنرا برای عملیات تصفیه آب و ضدعفونی مناسب کرده است به قرار زیر است:

·    از بین بردن باکتری ها و ویروس ها

·    از بین بردن جلبک ها و قارچ ها

·    از بین بردن بو و رنگ آب

·   اکسید کردن آهن و منگنز و تبدیل آنها به مواد رسوب دهنده و قابل فیلتر شدن

·   رسوب دهی فلزات سنگین

·   اکسید کردن ترکیبات آلی به فرمی که به آسانی لخته و یا به آب و دی اکسید کربن تبدیل شوند.

گاز ازن باقیمانده در آب که واکنش نداده در زمان کوتاهی مجددا به اکسیژن تبدیل می شود و بر خلاف کلر هیچگونه مواد مضر به جا نمی گذارد (کلر در آب ترکیبات تری هالو متان تولید می کند که بسیار سرطان زاست).
ازن به دو روش تولید می شود، یکی تابش نور فرابنفش به گاز اکسیژن در طول موج 185nm و دیگری تخلیه الکتریکی هاله ای با ولتاژ بالا در محفظه ای از گاز اکسیژن که روش دوم به صرفه تر می باشد و در ژنراتور های ازن از این روش استفاده می شود.

کاربردهای سیستم ازن ژنراتور

تصفیه آب کارخانه های آب معدنی، آب آشامیدنی، نوشابه ، دوغ و انواع نوشیدنی‌ها

تصفیه و ضد عفونی آب استخرهای شنا

گندزدایی فاضلاب و پساب‌های صنعتی

گند زدایی آب مصرفی صنایع شیمیایی، پتروشیمی، کاغذسازی، نساجی ، رنگبری و...

گندزدایی آب مصرفی واحدهای پزشکی و آزمایشگاهی

تصفیه آب کشاورزی، دامپروری و پرورش ماهی
منبع:http://www.osmahab.com

شیمی سبز

در علم شیمی انقلابی سبز در حال شکل گیری است که نه تنها پایداری محیط زیست و سود بخشی را به ارمغان میاورد بلکه از خطرات و فجایع صنعتی میکاهد

شیمی سبز عبارت است از ساخت و تولید محصولات با استفاده از روشهای جدید و بی خطر و مناسب با اهداف سه گانه   ۱-محیط زیست پایدار  ۲-اقتصاد پایدار   ۳-جامعه پایدار

تولید صنعتی اکثر محصولات بر اساس فعل و انفعالات شیمیایی صورت میگیرد در دهه های گذشته بعضی از شیمیدانها نگرش خود را متوجه تولید محصولات بدون استفاده از مواد سمی و بدون ایجاد پسماندهای خطرناک صنعتی نمودند بدین سان شیمی سبز گام به عرصه وجود نهاد...

اطلاعات بیشتر درhttp://www.earthwatchers.org/chemical.html 

روز شیمیست، روز مول...

 

شيميست ها در ساعت 6:02 صبح يا بعد از ظهر، 23 اکتبر هر سال به افتخار عدد مول جشن مي گيرند. روزی که به هدف ترویج علم شیمی در بین علاقمندان به علوم به این نام، نامگذاری شده است. آمادئو آووگادرو دانشمندي است که مطالعات ارزشمندي در زمینه شيمي انجام داده است.  او نظریه گیلوساک را در باره ی گازها بررسی کرد و در سال 1811 از راه آزمایش و محاسبه نشان داد که حجم های برابر از گازهای گوناگون، در دما و فشار ثابت دارای تعداد مولکولهای برابر هستند و امروزه این مفهوم را "فرضیه یا قانون آووگادرو " می نامند. تعداد مولکولهای یک گاز در این شرایط، برابر  ۶/۰۲۰۴*۱۰^۲۳ است که برای آسان شدن کار محاسبه، آن را برابر  ۶/۰۲۲*۱۰^۲۳در  نظر میگیرند. این عدد در سده ی نوزدهم، به افتخار آووگادرو " عدد آووگادرو " نام گرفت و با نماد N یا  N_Aنمایش داده شد.

۲۳ اکتبر (ماه دهم میلادی) از روی عدد آووگادرو که ۱۰ به توان ۲۳ دارد اقتباس شده است.

روز مول را به همه ی کسانی که به شیمی علاقمند هستند تبریک می گم و امیدوارم همواره در راه علم و تحصیل موفق باشند.

جملات آموزشی شیمی

هر یک از جمله‌های زیر، اشاره‌ای به یکی از عنوان‌های درسی شیمی دارد. اگر بتوان برای هر نکته، جمله‌ی مانند این نمونه‌ها را فراهم کرد، مفاهیم درسی به شکلی ماندگارتر در ذهن دانش‌آموزان باقی می ماند و اثر چشم‌گیرتری بر آن‌ها و زندگیشان خواهد داشت.

● جنس زغال و الماس هر دو از کربن است. این، به رفتار اتم‌های کربن بستگی دارد که به زغال تبدیل شوند یا الماس شوند. زمانی که می توان الماس بود، چرا زغال باشیم؟

● فلوئور با اراده‌ترین عنصر است. او حتی آرگون تنبل را به انجام واکنش وادار می کند. (اشاره به مولکول ArF4 و ArF6)

●فلوئور، در دوستی سنگ تمام می گذارد. اگر با عنصری دست رفاقت بدهد، هیچ چیز نمی تواند او را از رفیقش جدا کند. او با همه‌ی علاقه‌ای که به حفظ الکترون‌هایش دارد، هنگامی که کمبود بور را نسبت به الکترود می بیند، او را در الکترون‌های خود سهیم می‌کند (BF3).

● هر چه اتم‌ها بزرگ‌تر می شوند (شعاع اتمی که بیشتر می شود)، از دارایی‌های خود (یعنی الکترون‌ها) راحت‌تر می گذرند. برخلاف انسان‌ها که هر چه مسن‌تر می شوند به آن چه دارند، وابستگی بیش‌تر پیدا می کنند و بخشش کم‌تری از خود نشان می دهند.

● آب با همه‌ی لطافت و نرمی که دارد، از سرسخت‌ترین مواد به شمار می رود. اگر دستش به بلور نمک برسد، شبکه‌ی سخت آن را چنان درهم می شکند که با وجود همه‌ی آن نیروی جاذبه‌ی قوی که میان یون‌ها وجود دارد، هر یک به سویی می گریزند و به محاصره مولکول‌های آب درمی آیند؛ کاری که از هیچ پتک یا چکشی برنمی آید.

● همیشه نباید برای رسیدن به کمال، چیزی را به دست آورد. گاه گذشتن از چیزهایی که داریم، راه کمال را پیش روی ما می گشاید. درست مانند سدیم که تا از آخرین الکترون لایه‌ی ظرفیتش نگذرد به آرایش الکترونی کامل دست نمی یابد.

ادامه نوشته

چرا فولاد ضدزنگ، زنگ نمي‌زند؟

در سال 1913 ميلادي، وقتي يك محقق انگليسي درباره چگونگي بهبود كيفيت لوله اسلحه‌هاي نظامي تحقيق مي‌كرد، متوجه شد كه افزودن مقداري كروم به فولاد مي‌تواند نقش بسيار مهمي در افزايش مقاومت آن داشته باشد. امروز علاوه بر كربن، آهن و كروم، عناصر ديگري مانند نيكل، نيوبيوم و تيتانيوم نيز در فولاد ضدزنگ وجود دارد. اين عناصر مقاومت فولاد را در برابر زنگ‌زدگي و هر نوع خوردگي افزايش مي‌دهند. اگر در فولادي كه از آن در ساخت ابزارهاي مختلف استفاده مي‌شود، حداقل 12 درصد كروم وجود داشته باشد، اين ماده ضدزنگ خواهد بود. كروم موجود در فولاد با اكسيژن موجود در هواي اطراف تركيب شده و يك لايه بسيار نازك و نامرئي از اكسيد كروم را در سطح اين فلز به وجود مي‌آورد كه سطحي غيرفعال و واكنش‌ناپذير است. از آنجا كه ابعاد اتم‌هاي كروم و اكسيد كروم يكسان است، اين اتم‌ها در سطح اين فلز در مجاورت هم قرار مي‌گيرند و پوشش پايداري را در سطح اين اتم ايجاد مي‌كنند كه ضخامت آن تنها به اندازه چند اتم است. اگر در سطح اين فلز هر گونه شكاف يا خراشي ايجاد شود و به عبارتي ديگر سطح غيرفعال ايجاد شده روي اين فلز به هر‌علتي آسيب ببيند، بلافاصله تعدادي اتم‌هاي اكسيد كروم در محل آسيب ديده مستقر خواهند شد تا از قرار گرفتن بخش آسيب‌ديده در معرض هوا جلوگيري كنند و به اين ترتيب از زنگ‌زدگي فولاد ممانعت به عمل خواهد آمد.

اما جالب است بدانيد كه اتم‌هاي آهن بسيار كوچك‌تر از اكسيد‌آهن هستند و از آنجا كه مولكول‌هاي اكسيد آهن به شيوه نامنظمي در كنار اتم‌هاي آهن قرار مي‌گيرند، لايه‌اي از اكسيد آهن كه در سطح اين فلز ايجاد مي‌شود، نمي‌تواند همانند لايه اكسيدكروم از زنگ‌زدگي جلوگيري كند. براي اين كه سطح غيرفعال ايجاد شده در سطح فولاد بتواند ويژگي خود را حفظ كند به اكسيژن نياز دارد و به همين دليل گفته مي‌شود اجسامي كه از جنس فولاد ضدزنگ هستند در محيط‌هايي كه ميزان اكسيژن آن كافي نباشد در مقابل خوردگی و فرسايش از مقاومت كمتري برخوردار هستند.

در آب دريا، كلر موجود در نمك آب دريا سطح غيرفعال ايجاد شده در جسمي كه از فولاد ضدزنگ ساخته شده است را هدف قرار داده و آن را از بين مي‌برد و به همين دليل پيش از آن كه اتم‌هاي كروم موجود در اين سطح بتوانند با استفاده از اكسيژن موجود در محيط ويژگي از دست رفته خود را به دست آورند، اتم‌هاي ديگر در معرض پديده زنگ‌زدگي قرار خواهند گرفت. اگر بتوانيم از طريق فرآيند اثرناپذيري اتم‌هاي آزاد آهن را از سطح فولاد حذف ‌كنيم، مي‌توانيم مقاومت اين فلز را در برابر خوردگي يا به اصطلاح همان زنگ‌زدگي به ميزان قابل توجهي افزايش دهيم براي انجام اين كار، فولاد را در يك محلول اكسيدان غوطه‌ور مي‌سازند و به اين ترتيب با حذف لايه آهني موجود در سطح، از تغيير رنگ سطح فولاد به دليل قرار گرفتن در مجاورت اكسيژن هوا جلوگيري خواهد شد.

شيمي رنگ‌هاي پاييزي

 

رنگ یک برگ ، نتیجه بر هم کنش رنگدانه های مختلفی است که توسط گیاه ایجاد می شود . مهمترین رنگدانه هایی که سبب ایجاد رنگ برگها می شوند. عبارتند از : پورفیرین ها_ Porphyrins، کاروتنوئیدها_ Carotenoids و فلاوونوئیدها_ Flavonoids. رنگی که ما می بینیم ، بستگی به مقدار و نوع پیگمانهای موجود در برگ دارد. بر هم کنش های شیمیایی در گیاه ، بویژه به خاطر تغییرات اسیدیته (PH) ، در رنگ برگها مؤثرند .

روی ادامه مطلب کلیک کنید...

ادامه نوشته

محافظت پوست درمقابل آفتاب و نقش ضدآفتاب ها

پوست بزرگ‌ترین عضو بدن است و به دلیل اینکه اولین سد محافظتی بدن در مقابل محیط خارج به شمار می‌رود، همواره با طیف وسیعی ازعوامل محیطی آسیب‌رسان، از جمله عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک، در تماس مستقیم و طولانی قرار می‌گیرد. نمونه این عوامل فیزیکی، پرتوهای خورشیدی هستند که تاثیر آن‌ها در ایجاد انواع سرطان و پیری پوست، به خوبی شناخته شده است. امروزه، اشخاص به دلایل مرتبط با شغل خود و شاید – از آن مهم‌تر – به دلیل نحوه استفاده از اوقات فراغت در قالب فعالیت‌‌های خارج از منزل (شنا در دریا و استراحت در ساحل، کوهنوردی، اسکی و...) بیشتر در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند. در اینکه نور خورشید و اشعه فرابنفش آن بیشترین تاثیر را در پیری زودرس پوست دارد شکی نیست . این تاثیر را در انواع چین و چروک ها ، لکه ها ، افتادگی پوست ، کک و مک ، کاهش قدرت دفاعی پوست ، سرطان پوست و ... می توان دید . برای پیشگیری از این اثرات زیان آور باید از نور آفتاب پرهیز کرده و از ضد آفتاب استفاده کنید . 

طیف پرتوهای نور آفتاب :

خورشید، طیف وسیعی از انرژی را از خود ساطع می‌کند که امکان گروه‌بندی آن‌ها براساس طول موج امواج الکترومغناطیسی وجود دارد. با یک تقسیم بندی کلی، می‌توان قسمتی از اشعه خورشید را که به زمین می‌رسد، به گروه‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:

۱) اشعه فروسرخ (infrared) : به صورت احساس حرارت یا گرما حس می‌شود.
۲) نور مرئی (visible light) : باعث تحریک شبکیه چشم و سبب رویت می‌شود.
۳) اشعه فرابنفش (ultraviolet ،  UV) : به طیفی از اشعه نور اطلاق می‌شود که طول موجی کوتاه‌تر از نور مرئی دارند و قابل رویت نیستند.

نور فرابنفش، خود به سه نوار تقسیم می‌‌شود :

الف) UVA : باعث تیره‌شدن آنی رنگدانه ملانین موجود در پوست می‌شود، به UVB در ایجاد آفتاب‌سوختگی و پیر شدن پوست ناشی از نور کمک می‌کند و می‌تواند در حضور برخی داروها، باعث پدید آمدن واکنش فتوتوکسیک (phototoxic) شدید شود، که خود را به صورت آفتاب‌سوختگی شدید و تاول زدن نشان می‌دهد.

ب) UVB : باعث قرمزی و آفتاب‌سوختگی می‌شود. در معرض این اشعه قرار گرفتن در طولانی‌مدت، تغییراتی را که از آن‌ها به عنوان پیری و سرطان‌زایی یاد می‌شود، به دنبال دارد.

ج) UVC : باکتری‌ها را می‌کشد و می‌تواند باعث کنژنکتیویت (التهاب ملتحمه چشم) و آفتاب‌سوختگی خفیف شود. از این نور در لامپ‌های میکروب‌کش اتاق‌های عمل استفاده می‌شود. 

ادامه نوشته

شيمی آب استخرها و سيستم تصفيه آب

ممکن است با دیدن آب استخری شفاف به وجد آیید و فکر کنید که شفافیت آب در اثر تعویض آب باشد، اما لازم است بدانید که می توان آب استخر را برای مدت های طولانی در شرایط استاندارد بدون تعویض کامل نگهداری کرد. در واقع تصفیه درست و کامل مسئله اصلی است ، در شرایطی که روش های قدیمی مثل کلر زنی وجود دارد ، روش های جدید دیگری نیز به بازار آمده مثل: ازن ، UV و یونیزاسیون . گرچه این موارد از جدید ترین ابزار تصفیه در سراسر جهان به شمار می روند ولی بکارگیری این روش های جدید بدون توجه به محدودیت های سیستم و انجام آن ها به صورت ناقص ممکن است به نتایج نامطلوب منتهی شود . آب استخرها حاوی مقدار زيادی باکتريهای طبيعی است. اين باکتريها از جريان هوا و يا بدن شناگران وارد آب می شوند. بنابراين مواد شيميايی مختلفی برای ضدعفونی کردن آب استخرها و نيز تسهيل در اموری چون فيلتراسيون، کنترل رشد جلبکها، تميزی آب و کنترل ph به آنها اضافه می گردد. مواد شيميايی معمول در استخرها عبارتند از گاز کلر، هيپوکلريت سديم، هيپوکلريت کلسيم برای ضد عفونی کردن آب و مواد مرکبی چون سيانوراتها و اسيدهای سولفوريک و مورياتيک برای کنترل ph آب استخر، مواد ضد جلبک برای کنترل رشد جلبکها و سولفات آلومينيوم بعنوان منعقدکننده و کنترل کيفيت آب استخر بکار برده می شود. 

برخي از معيارهاي تعيين شده از سوي فدراسيون بين المللي شناي آماتور (FINA ) براي آب استخر به شرح زير مي باشد:

تري هالو متان : حداكثر 20 mg/l

پرمنگنات پتاسيم : حداكثر 10 mg/l

شفافيت : ديد قائم در تمام عمق براي كل استخر

كليرين تركيبي : حداكثر 4/0 ميليگرم در ليتر                                                                             

كلرين آزاد : 3/0 تا 6/0 ميليگرم در ليتر

 7.6 تا 7.2 : PH

ادامه نوشته

تاثير ظروف مختلف در پخت غذا

استفاده از ظروف مختلف برای پخت و پز غذا ، از اهمیت ویژه ای در تغذیه برخوردار است . چون برخی از ظروف با آزاد كردن یون ها و تركیبات مختلفی كه در جنس ، رنگ و یا لعاب آنها به كار گرفته شده است ، موجب ایجاد تاثیرات سوئی بر بدن می شوند. شاید در نظر اول ، كیفیت و طعم غذا مورد توجه قرار گیرد ولی باید به خاطر داشت كیفیت ظرفی كه در آن غذا می خورید نیز به اندازه كیفیت مواد غذایی مورد مصرف ، مهم است. به همین خاطر ، كارشناسان از دیدگاه علمی ، در مورد استفاده از ظروف با جنس های مختلف ، نظر می دهند و گاه حتی درباره كاربرد بعضی از آنها ، هشدار می دهند.

ادامه نوشته

قوی ترین اسید دنیا (کربوران اسید )

قویترین اسید دنیا که لااقل یک میلیون مرتبه قویتر از اسید سولفوریک غلیظ شده می باشد دریکی از آزمایشگاهای کالیفرنیا ساخته شد.شاید این اسید کمترین میزان خورندگی را هم داشته باشد.این ترکیب کربوران اسید نامیده شده است تولید کنندگان آن می گویند این نخستین ابر اسیدی است که می توان آنرا در ظرف شیشه ای (لوله آزمایشگاهی ) نگهداری کرد .

ادامه نوشته

سفیده تخم‌مرغ را در چه ظرفی هم بزنیم؟

آیا تابه حال متوجه شده اید نوع ظرفی که در آن سفیده تخم مرغ را هم  می زنید ، نقش بسیار مهمی در تولید ماده ی کف مانند دارد؟

بسیاری از آشپزها توصیه می کنند که تخم مرغ را داخل ظرف مسی بهم بزنیم. با استفاده از این ظرف، مدت بیشتری طول می کشد تا سفیده کف کند، اما کف پایدارتری تشکیل می شود. این امر ناشی از آن است که اتم های مس با پروتئین آلبومین ترکیبی تشکیل می دهند که از باز شدن پروتئین جلوگیری می نماید. معمولاً هم زدن تخم مرغ در کاسه مسی، دو برابر زمان عادی برای هم زدن سفیده به منظور کف کردن آن به طول می انجامد.

اگر شما به جای ظروف شیشه ای یا استیل ، سفیده تخم مرغ را در یک  ظرف مسی هم بزنید، کف خامه ای مایل به زردی حاصل خواهد شد که  در مقایسه کمی سفت تر است. وقتی سفیده تخم مرغ را دریک ظرف  مسی هم می زنید، در حین برخورد این ماده با بدنه ظرف، مقداری یون  مس جدا شده و وارد سفیده تخم مرغ می شود. یون های مس در  ترکیب با یکی از انواع پروتئین های موجود در تخم مرغ به نام کونالبومین ، ماده زرد رنگی تولید می کنند.از آنجایی که ترکیب مس و این پروتئین از  پایداری قابل قبولی برخوردار است،بنابراین احتمال این که سفیده ی تخم  مرغ هایی که در ظرف مسی هم زده می شوند،تغییر شکل داده واز هم  جدا شوند،کمتر خواهدبود .

ادامه نوشته

عشق از دیدگاه شیمی

 

عشق نیز مانند تمام چیزهای دیگر این جهان بدون دست کم مقداری شیمی‌ و فیزیک نمیتواند وجود داشته باشد. همانطور که یک بار دانشمندی با بد گمانی گفته بود، پیکان های کیوپید، خدای عشق، چنانچه ابتدا به ماده شیمیایی با نام غیر رومانتیک و نه چندان خیال انگیز فنیل اتیل آمین آغشته نمی‌شد، هرگز موثر واقع نمی‌شد.بدون اکسی توسین  واکنش های بدن انسان هرگز به خلق تراژدی هایی همچون رمئو وژولیت نمی‌انجامید.

                                

                                      

                                           فنیل اتیل آمین (مولکول عشق)

البته هورمون های استروئیدی نظیر استروژن ( estrogen ) و تستوسترون ( testosterone ) در رابطه جنسی نقشی حیاتی ایفا می‌کنند و بدون آنها شاید هرگز وارد قلمرو پرخطر عشق واقعی نمی‌شدیم.

اما مشهورترین ماده شیمیایی مربوط به عشق همان فنیل اتیل آمین( phenylethylamine ) یا PEA است، نوعی آمین که به طور طبیعی در مغز تولید می‌شود. PEA یک آمفتامین طبیعی، شبیه داروهای موجود در بازار است و میتواند موجب تحریکات مشابهی شود.این همان ماده ای است که احساساتی همچون پرواز کردن در آسمان و بر فراز جهان بودن ناشی از کشش به سوی معشوق را در شما پدید می‌آورد و همان که انرژی لازم برای بیدار ماندن تا صبح و مغازله های تلفنی را تامین می‌کند. عشق چیست این ماده که در اصطلاح مولکول عشق نیز نامیده می‌شود در نتیجه یک سری اعمال ساده فریبنده همچون تلاقی دو نگاه یا تماس دو دست از مغز ترشح می‌شود. هیجانات سرگیجه آور، ضربان تند قلب و نفس زدن های بریده بریده و همه اینها متاسفانه چیزی جز نشانه های بالینی مصرف بیش از حد این ماده شیمیایی در بدن فرد عاشق نیستند.                                  

ادامه نوشته

راز لکه بری مواد سفید کننده

 

 

به طور كلي مواد سفيدكننده از جمله مواد شيميايي هستند كه از طريق فرآيند شيميايي اكسيداسيون موجب رنگ‌بري يا كمرنگ‌تر شدن اجسام رنگي خواهند شد. انواع مختلفي از مواد سفيدكننده وجود دارد. مواد سفيدكننده كلره اغلب حاوي هيپوكلريت سديم هستند و اين در حالي است كه سفيدكننده‌هاي اكسيژنه داراي پروكسيد هيدروژن يا همان آب اكسيژنه يا به طور كلي تركيبات آزادكننده پروكسيد هستند كه از جمله اين تركيبات مي‌‌توان به پركربنات سديم و پربورات سديم اشاره كرد.

ادامه نوشته