یلدا

جام جم آنلاين: شب يلداي ايراني ها، علاوه بر اينکه از نظر آداب و رسوم بر روي بسياري از فرهنگهاي مختلف جهان تاثير گذاشته بر پايه پديده اي علمي پايه گذاري شده که بر کل کشورهاي نيمکره شمالي زمين تاثيرگذار است؛ انقلاب زمستاني که آغازگر روزهاي کوتاهتر و شب هاي طولاني تر در اين کشورها است.

 به گزارش مهر، «يلدا» به زبان سرياني به معني تولد ، تولد خورشيد بر حاشيه تاريکي هاي طولاني ترين شب سال، از کودکي تا به امروز ياد آور شبي زيبا و دوست داشتني بوده که در آن در کنار همه خوراکي هاي رنگارنگي که بر اساس رسوم و آداب اين شب خورده مي شوند، مي توان در آن طولاني تر و عميق تر از هميشه خوابيد!کنايه از طولاني بودن اين شب زيبا که آيين آن در تاريخ باستان ايراني و پارسي ريشه دارد، در اصل برگرفته از علم نجوم است. در واقع اين شب در پي وقوع پديده اي نجومي به نام انقلاب زمستاني به عنوان طولاني ترين شب سال نامگذاري شده است. آخرين روز ماه آذر و اواسط ماه دسامبر زماني است که نيمکره شمالي زمين به فصل زمستان و نيمکره جنوبي زمين به فصل تابستان خوشامد مي گويند. آغاز تابستان در نيمکره جنوبي همزمان خواهد بود با طولاني ترين روز در اين نيمکره و طولاني ترين شب در نيمکره شمالي که زمستان را به خانه خود راه داده است.

ادامه نوشته

کشف سياره اي با اتمسفر غني ازکربن

جام جم آنلاين: گروهي از سياره شناسان «ام. آي. تي» يک سياره خارج از منظومه شمسي را کشف کردند که اولين سياره اي است که اتمسفري غني از کربن دارد.

به گزارش مهر، اين سياره غول پيکر عجيب که WASP-12b نام دارد جرمي حدود 1.4 برابر جرم سياره مشتري داشته و در فاصله حدود هزار و 200 سال نوري از زمين فاصله دارد. WASP-12b اولين سياره خارج از منظومه شمسي است که اتمسفر غني از کربن دارد. نتايج اين بررسي ها نشان مي دهد سيارات خاکي که اتمسفري غني از کربن دارند احتمالا سطحي پوشيده از الماس و گرافيت هستند. اين محققان در اين خصوص اظهار داشتند:«در بيشتر سيارات اکسيژن به ميزان فراواني يافت مي شود. اين اکسيژن اجازه مي‌دهد که در سطح سيارات خاکي سنگ هايي چون کوارتز و گازهايي مثل دي اکسيد کربن حضور داشته باشند. زماني که ميزان کربن بيشتر از اکسيژن شود سنگهايي مثل الماس و گرافيت ايجاد مي شوند که از کربن خالص تشکيل شده اند و گازهايي چون متان بيشترند». اين محققان از تلسکوپ فضايي اسپيتزر براي اندازه گيري نور سياره WASP-12b زماني که از پشت ستاره خود عبور مي‌کرد استفاده کردند. نتايج اين تحقيقات منجر به کشف ترکيبات شيميايي اتمسفر اين سياره شد. اين دانشمندان پس از اين مطالعات دريافتند که اتمسفر WASP-12b پوشيده از گاز متان است. اين در حالي است که تنها در روي زمين مي توان متان را رديابي کرد. چرا که به طور کلي اين گاز نمي تواند در دماي بسيار بالايي که اين سياره دارد وجود داشته باشد و به همين علت سياره شناسان «ام. آي. تي» پس از کشف متان در اتمسفر اين سياره بسيار شگفت زده شدند. به گفته اين دانشمندان هر چند کربن عنصر کليدي براي ايجاد حيات است اما WASP-12b به اندازه کافي براي پذيرايي از اشکال مختلف حيات سرد نيست. اين سياره به حدي به ستاره خود نزديک است که يکسال آن تنها در مدت 26 ساعت طي مي شود. دماي طول روز در اين سياره به حدود 2 هزار و 500 درجه سانتيگراد مي رسد و بنابراين دومين سياره گرمي است که تا کنون اندازه گيري شده است.

WASP-12b همچنين دومين سياره بسيار بزرگ تاکنون شناخته شده است. به طوريکه اين سياره بيش از 80 درصد بزرگتر از مشتري است. سال گذشته يک کنسرسيوم انگليسي به نام «جستجوي وايد انگل براي سيارات» اين سياره را کشف کردند.

دعوت از دانشجویان شیمی برای شرکت در سمینار شیمی

با توجه به نامگذاری سال جدید میلادی به نام سال شیمی انجمن شیمی در نظر دارد با شرکت در سمینار های کشوری و همچنین جشنواره های شیمی رتبه شیمی دانشگاه را ارتقا بخشیده و همچنین دانشجویان را با این سمینارها آشنا نماید لذا از کلیه دانشجویان شیمی که مقلات و پروژه هایی جهت ارائه در این سمینارهای شیمی دارند دعوت میشود به انجمن شیمی مراجعه نمایند همچنین از کلیه دانشجویان شیمی که علاقمند به همکاری هستند دعوت میشود روزهای چهارشنبه ساعت 10 الی 11 به انجمن علمی شیمی واقع در پارتیشن دانشگاه علم پایه مراجعه نمایید.

سال شیمی

دبير انجمن شيمي ايران با اشاره به نامگذاري سال 2011 ميلادي به عنوان سال جهاني شيمي از تشكيل ستاد ملي سال جهاني شيمي در معاونت علمي و فناوري رياست‌ جمهوري به منظور بزرگداشت هر چه بهتر اين سال در كشور خبر داد.

سازمان ملل سال 2011 را به عنوان سال جهاني شيمي نامگذاري كرده است، دليل اصلي اين نامگذاري این است كه امروز علم شيمي به عنوان علمي پايه و تاثيرگذار در انرژي هسته‌ ای، نفت، گاز، پتروشيمي، پيل سوختي، صنعت دارو، پلاستيك، سازه‌هاي جديد فايبرگلاس و بخش عظيمي از صنايع به شمار مي‌رود. از سوي ديگر چنانچه كه دقت نشده و مواد شيمايي باعث آلودگي محيط زيست شوند، فاجعه بزرگي اتفاق مي‌افتد؛ از اين رو سال 2011 را سال جهاني شيمي نامگذاري كرده‌اند تا هم اهميت علم شيمي را در دنيا به مردم معرفي كنند و نخبگان بيشتري جذب علم شيمي شوند و هم تبعات زيانبار مواد شيميايي كه باعث آلودگي محيط زيست مي‌شود به صنايع گوشزد شود....

ادامه مطلب...

ادامه نوشته

روز جهانی بدون سم

    26 سال است كه جهانيان در سومين روز از آخرين ماه سال ميلادي، برابر با دوازدهمین روز از واپسين ماه پاييز، يك مناسبت محيط زيستي - No Pesticide Day - را گرامي مي‌دارند كه البته ريشه در يكي از تلخ‌ترين روزهاي قرن بيستم دارد. آن روز سياه، هنوز هم براي بازماندگان حادثه‌ي بوپال در هندوستان تلخ و سياه مانده است و از تبعات مرگ‌آفرينش كماكان نسل امروز هم رنج مي‌كشد.
    چرا كه در آن فاجعه، ابر مرگ آوري سراسر آسمان بوپال را فراگرفت؛ ابري كه ناشي از نشت متجاوز از 40 تن گاز (methyl isocyante (MIC بود؛ يك گاز بسيار سمي كه در اثر خطايي انساني تاكنون 300 هزار انسان را معلول كرده و40 هزار از نوع بشر را به كشتن داده است.
    چنين است كه جهانيان با درس گرفتن از آن رخداد مصيبت‌بار كوشيده‌اند تا تمام همت خود را براي ساختن جهاني بدون سم به كار بندند.

    امسال هم مرضيه وحيد دستجردي، عالي‌ترين مقام كشور در حوزه سلامت و بهداشت با همكاري دفتر محيط زيست و توسعه پايدار كشاورزي كوشيده‌اند تا در روز شنبه – سيزدهم آذر ماه -  در تالار همايش‌هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي (ساختمان نصر)، همايشي براي گراميداشت اين روز و آگاهي از پيشرفت‌هاي ايران در حوزه‌ي سم‌زدايي ترتيب دهند.
    يادمان باشد كه در آغاز دهه‌ي 70 ميلادي از قرن بيستم، زماني كه عده‌اي از دانشمندان نسبت به مصرف د.د.ت هشدار مي‌دادند و آن را براي پایداری حیات در كره زمين يك تهديد برمي‌شمردند، گروهي به رهبري توماس بورولوگ )معروف به پدر انقلاب سبز) آنها را به سخره گرفتند تا این که مرگ سالانه‌ی متجاوز از ۲۰۰ هزار انسان، ناشی از مسمومیت حاد با آفت‌کش‌ها، نسل امروز را به خوبی از میزان صحت ادعاهای بورلوگ آگاه کرد و همه را از كرده‌ي خويش پشيمان ساخت! نساخت؟
    عملكرد بورولوگ و حاميانش مرا ياد سروده‌ي جاودان فردوسي بزرگ مي‌اندازد كه افزون بر هزار سال پيش به من و تو زنهار داده بود:

كسي كو خرد را ندارد به پيش
دلش گردد از كرده خويش ريش

   باشد كه همه‌ي ما عبرت گرفته و ياد بگيريم در اين يگانه سياره‌ي مسكون – تا اين لحظه – خردمندانه‌تر زندگي كنيم.

    پيوست:
-    براي آنها كه مايلند سياهه‌اي از ندانم‌كاري‌هاي فاجعه‌بار آدم‌زميني‌ها را در طول 36 سال گذشته رصد كنند!
-    6  سم پرخطر در بخش كشاورزي حذف شد.
-    با فاجعه بوپال بيشتر آشنا شويم.
منبع: http://darvish100.blogfa.com/post-2064.aspx  نویسنده: محمد درویش

آسپرین

             

             

در مورد آسپيرين، بازگو كردن داستان آن، به‌عنوان نمونه‌اي از تكامل مناسبات بين طب گياهي سنتي و داروشناسي جديد، بي‌فايده نيست.منشا اين دارو را بايد در پوست درخت بيد جستجو كرد، كه درختي از خانواده salix است و معمولاً در مناطق پر‌‌آب مي‌رويد. و تنها هنگامي واقعا شاداب است كه پايه آن در آب باشد. بنابر نظريه عوام، اين به‌معناي آن‌ است كه بيد سرما نمي‌خورد، و به‌همين دليل بايد به كار درمان سرماخوردگي‌هاي همراه با تب، دردهاي مفصلي، و ناراحتي‌هاي مشابه بخورد. و از آنجا كه اين، پوست درخت بيد است كه آن‌را در بر گرفته و گرم نگه مي‌دارد پس خاصيت مورد نظر را بايد در پوست بيد جستجو كرد. در قرن هجدهم، متوجه شدند كه پوست بيد، از لحاظ تلخي شبيه به پوست درختي در پرو به نام «سينكونا» است كه از آن گنه‌گنه مي‌‌‌گرفتند و اين دارو عالي‌ترين وسيله درمان بيماري تب‌آور مالاريا به حساب مي‌آمد. به‌اين‌ ترتيب، جوشانده پوست بيد را براي درمان تب مورد استفاده قرار دادند. در سال 1829 ، «لرو» از فرانسه، موفق شد از پوست بيد ماده‌اي به دست آورد كه خود، آن را «ساليسين» (مشتق از اسم لاتيني اين درخت) ناميد. ديري نگذشت كه داروسازي سوئيسي به نام«پاگن ستشر» از راه تقطير گل اسپيره كوهي (كه گياهي است از خانواده spiraea و آن هم دوست دارد كه پايه‌اش درون آب باشد)‌ ماده‌يي به دست آورد با نام شيميايي «ساليسيلات متيل» كه بسيار شبيه به ساليسين بود. دنباله اين ماجرا به آلمان مي‌‌كشد كه درآنجا، چند سال بعد، ماده مشابه ديگري به نام «اسيد ساليسيليك» براي نخستين بار به‌طور مصنوعي تهيه شد. از اين ماده نيز مشتق ديگري به نام«اسيد استيل ساليسيليك» به دست آمد كه (ضمن اين‌كه كلمه salix كه همان بيد باشد در اسم آن انعكاس يافته) چيزي نيست جز اسم رسمي آسپيرين كه داروي رايج ضد درد است و هجاي «spir»‌ در آن، يادآور منشا گياهي ديگر آن، يعني اسپيره كوهي است.جريانات مشابه اين، منجر به پيدايش تعداد زيادي از داروهاي جديد شده است كه منشا آنها را بايد در گياهاني كه از ديرباز بر بشر شناخته شده بوده‌اند جستجو كرد. به‌عنوان مثال، «افدرين» كه در معالجه آسم به كار مي‌رود از علف «افدرا» به دست مي‌آيد، كه دست كم از 5 هزار سال پيش در طب چين مورد استفاده است. نام گياهان ضد درد پرقدرتي چون سيكران، مهرگياه، ترياك و انقوزه، در قديمي‌ترين رساله‌هاي داروسازي بابل و سومر آمده است.در واقع، قابليت برطرف كردن درد، شايد نخستين پيروزي بزرگ طب بود كه خيلي پيشتر از قابليت طب به درمان بيماري‌ها پديد آمد.

تاريخچه:

وقتى نخستين بار در سال 1763 از پودر پوست درخت بيد براى تسكين بيمارى كه از تب رنج مى برد استفاده كردند كسى فكرش را نمى كرد كه سال ها بعد دارويى را از آن كشف كنند كه جان ميليون ها نفر را از خطر مرگ نجات دهد. در آن سال يك كشيش انگليسي به نام ادوارد استون مقاله‌اي در جلسه سلطنتي انگلستان ارائه دادكه در آن استفاده از برگ درخت بيد را حتي در درمان مالاريا نيز موثر معرفي كرده بود. 100 سال پس از مقاله استون، يك پزشك اسكاتلندي دريافت كه با استفاده از ماده‌اي كه از برگ درخت بيد بدست مي‌آيد، عوارض ناشي از رماتيسم به طرز معجزه آسايي كاهش مي‌يابد.

ادامه نوشته

ایروژل

ایروژل، سبک ترین ماده جامد شناخته شده در جهان است که چگالی اش تنها سه برابر هواست. ویژگی های منحصربفرد این ماده آن را یکی از پرکاربردترین مواد بکار رفته در عملیات تحقیقاتی فضایی ساخته است؛ بخصوص آن هایی که در ارتباط با اخترزیست شناسی بودند. 

قطعه ای از ایروژل

ایروژل در سال 1931 توسط "استیون کیستلر"، یکی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد ایالات متحده کشف گردید و گاهاً به دلیل شکل ظاهری اش آن را "دود منجمد" نیز می نامند. هر چند قطعه ای از ایروژل به ابعاد یک انسان تنها 0.5 گرم وزن خواهد داشت، ساختار درونی آن به گونه ای است که قادر است وزن یک اتومبیل کوچک را تحمل کند! ویژگی منحصربفردش در خصوص عایق گرمایی موجب شد تا مسئولین ناسا آن را برای جلوگیری از یخ زدگی روبات سوئجرنر در شب های مریخ، به کار ببرند. به علاوه این ماده برای جمع آوری مواد سرگردان موجود در فضا بسیار ایده آل است و در جریان مأموریت "استارداست" از آن برای جذب مواد موجود در هاله پیرامون دنباله دار وایلد-2 استفاده شد.     

چندی پیش در منطقه فینیکس واقع در آریزونا در کشور آمریکا، کشاورزی بنام دیوید هادسون به ماده ی سفید رنگی که در سرتاسر زمینهای زراعی اش گسترده بود مشکوک شد و مقداری از آنرا به آزمایشگاههای معتبر سپرد تا به او بگویند که این ماده سفید رنگ متشکل از چه مواد اولیه ای است. اما در عین ناباوری، پاسخ آزمایشگاه این بود:You Have Pure Nothing یعنی شما یک ماده ای دردست دارید که خالصاً هیچ چیز مشخصی که در جدول عناصر تعریف شده باشد در آن به چشم نمی خورد!
اما پس از چندی یک آزمایشگاه روسی به روش آزمایش آمریکاییها شک کرد و روش جدیدی را برای آنالیز این ماده ی عجیب پیش رو گذاشت که صحیح تر بود و بلاخره پرده ی جادویی کنار رفت و عنصر تشکیل دهنده رخ نمود. این ماده شکل دیگری از اتم های طلا بود که بصورت یک نانو رشته (رشته ای از الکترونها که از پی هم قرار می گیرند و شکل یک تسبیح نخ شده را دارد) در آمده بود. نام علمی آن ORME یا ORMUS مخفف Orbitally Rearranged Monotomic Element می باشد. آزمایشات بعدی، اما، حیرت آورتر بودند. برای وزن کردن آن، یک پیمانه ی خالی را ابتدا وزن کردند و سپس مقدار مشخصی از این گرد سفید رنگ را درون پیمانه ریخته مجدداً وزن کردند و در عین ناباوری در تمام این توزینها، همواره وزن پیمانه+وزن گرد سفید رنگ از وزن پیمانه ی خالی “کمتر” بود! آزمایشی که چندین بار تکرار شد و همواره یک پاسخ را ارائه می داد. گویی که 40 درصد از جرم این ماده در جهان ما و 60 درصد دیگر آن در جهانی موازی با جهان ما سیر می کند.

ادامه نوشته

کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا(HPLC)

 کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (High Efficiency Liquid Chromatography)(HPLC)

 کروماتوگرافی مايع با فشار زياد HPLC

می دانيم كه كروماتوگرافی روشی است برای شناسائی و جدا سازی و اندازه گيری مواد. HPLC يعنی كروماتوگرافی مايع با فشار زياد يا كروماتوگرافی مايع با كاركرد عالی است. HPLC از دو فاز ثابت و متحرک تشكيل شده است. كه فاز ثابت ممكن است جامد و يا مايع باشد و فاز متحرک مايع است. HPLC بدون شک ، سریع‌ترین رشد را در بین تمام روش‌های جداسازی تجزیه‌ای با فروش سالیانه در گستره بیلیون دلار داشته است. دلایل این رشد انفجارآمیز عبارتند از حساسیت روش ، سازگاری سریع آن برای انجام اندازه‌گیری‌های کمی صحیح ، شایستگی آن برای جداسازی مواد گونه‌های غیرفرار یا ناپایدار در مقابل گرما و مهم‌ تر از همه ، کاربرد گسترده آن برای موادی است که در صنعت ، زمینه‌های مختلف علوم و جامعه اهمیت درجه اول را دارند. مزیت کروماتوگرافی نسبت به ستون تقطیر این است که به آسانی می‌توان به آن دست یافت. با وجود اینکه ممکن است چندین روز طول بکشد تا یک ستون تقطیر به حداکثر بازده خود برسد، ولی یک جداسازی کروماتوگرافی می‌تواند در عرض چند دقیقه یا چند ساعت انجام گیرد.یکی دیگر از مزایای برجستة روشهای کروماتوگرافی این است که آنها آرام هستند. به این معنی که احتمال تجزیة مواد جداشونده به وسیله این روش‌ها در مقایسه با سایر روش‌ها کمتر است.مزیت دیگر روش‌های کروماتوگرافی این است که تنها مقدار بسیار کمی از مخلوط برای تجزیه لازم است. به این علت، روشهای تجزیه‌ای مربوط به جداسازی کروماتوگرافی می‌توانند در مقیاس میکرو و نیمه میکرو انجام گیرند.

برای مشاهده اادمه مطلب بر روي لينك زير كليك كنيد.

http://anjomanshimi.blogfa.com/post-11.aspx

فناوري نانو چيست؟

فناوري‌نانو واژه‌اي است كلي كه به تمام فناوري‌هاي پيشرفته در عرصه كار با مقیاس نانو اطلاق مي‌شود. معمولاً منظور از مقیاس نانو ابعادي در حدود 1nm تا 100nm مي‌باشد. (1 نانومتر يک ميليارديم متر است). اولين جرقه فناوري نانو (البته در آن زمان هنوز به اين نام شناخته نشده بود) در سال 1959 زده شد. در اين سال ریچارد فاینمن طي يك سخنراني با عنوان " فضای زیادی در سطوح پایین وجود دارد " ايده فناوري نانو را مطرح ساخت. وي اين نظريه را ارائه داد كه در آينده‌اي نزديك مي‌توانيم مولكول‌ها و اتم‌ها را به صورت مسقيم دستكاري كنيم. واژه فناوري نانو اولين بار توسط نوريوتاينگوچي استاد دانشگاه علوم توكيو در سال 1974 بر زبانها جاري شد. او اين واژه را براي توصيف ساخت مواد (وسايل) دقيقي كه تلورانس ابعادي آنها در حد نانومتر مي‌باشد، به كار برد. در سال 1986 اين واژه توسط کی اریک درکسلر در کتابي تحت عنوان :" موتور آفرینش : آغاز دوران فناوری " بازآفريني و تعريف مجدد شد. وي اين واژه را به شكل عميق‌تري در رساله دكتراي خود مورد بررسي قرار داده و بعدها آنرا در کتابي تحت عنوان «نانوسيستم‌ها ماشين‌هاي مولكولي چگونگي ساخت و محاسبات آنها» توسعه داد.

تعريف فناوري نانو از منابع مختلف

يك نانومتر يك هزارم ميكرون است و اگر بخواهيم احساس فيزيكي نسبت به آن داشته باشيم مي‌توان گفت كه يك نانومتر 1/80000قطر موي انسان مي‌باشد اما اين تعريف مقياس نانو، نمي تواند مقايسه درستي باشد چرا که ضخامت موي انسان با توجه خصوصيات فردي هرانسان از چند ده ميكرومتر تا چند صدميكرومتر متغير مي‌باشد. بنابراين نياز به يك استاندارد براي بيان مفهوم مقياس نانو وجود دارد. با ايجاد ارتباط ميان اندازه اتم‌ها و مقياس نانو مي‌توان يك نانومتر را راحت‌ترتصوركرد. يك نانومتر برابر قطر 10 اتم هيدروژن و يا 5 اتم سيلسيم مي‌باشد. درك اين موضوع براي افراد معمولي نيز راحت‌تر مي‌باشد. علي‌رغم اينكه درك اندازه يك اتم براي افراد غيرعلمي ساده نمي‌باشد، با اينحال اندازه دقيق اتم براي فهماندن اين مقياس زياد اهميت ندارد. چيزي كه با اين تشابه مشخص مي‌شود، اين است كه نانوفناوريعبارت است از: دستكاري كوچكترين اجزاء ماده يا اتم‌ها

ادامه نوشته