توليد عضلات پوشالي با داروهاي انرژي‌زا
آمپول‌هاي نيروزا استروئيدهاي آنابوليك
پرطرفدارترين تركيبات نيروزا هستند. در واقع افرادي كه اقدام به مصرف
تركيبات نيروزا مي‌كنند، استروئيدهاي آنابوليزان را ابتدا انتخاب مي‌كنند و
به قولي از همان اول، بدترين را برمي‌گزينند. نمونه‌هاي شايع هورمون‌هاي
آنابوليزان را مي‌توان به گروه‌هاي زير تقسيم‌بندي كرد. متيل تستسترون: عضله‌سازي در بدن همه ما تابع فعاليت هورمون تستسترون است و
متيل تستسترون در حقيقت فرم خوراكي اين هورمون به شمار مي‌رود. اين دارو
كه فرم متيل‌دار شده تستسترون است، مقاومت بيشتري نسبت به تستسترون طبيعي
بدن دارد و به همين دليل در برابر آنزيم‌هاي كبدي كه مسوول متابوليسم آن
هستند، بيشتر دوام مي‌آورد و مدت طولاني‌تري در گردش خون باقي مي‌ماند. افرادي كه متيل تستسترون
را براي عضله‌سازي مصرف مي‌كنند اگرچه در مدت كوتاهي داراي عضلاتي قوي
مي‌شوند اما به تناسب آن در مدتي كوتاه‌تر، دچار نارسايي شديد كبدي مي‌شوند
چراكه متيل تستسترون بسرعت در كبد رسوب مي‌كند و سلول‌هاي كبدي را از بين
مي‌برد. متاسفانه نارسايي كبد از جمله بيماري‌هاي مرموزي است كه در مراحل
انتهايي بيماري خود را نشان مي‌دهد و وقتي بيمار متوجه موضوع مي‌شود كه
ديگر كاري از دست تيم پزشكي بر نمي‌آيد. از نكات منفي متيل تستسترون نيمه عمر
كوتاه اين داروست و همين نكته سبب مي‌شود كه فرد ورزشكار همچون نقل و نبات
اين قرص‌ها را مصرف كند تا سطح دارو به حد اثربخشي در خون برسد. متيل هيدروكسي
ناندرولون: ناندرولون براي اين دسته از
بدنسازان اسمي آشناست، چراكه هم اثرات عضله‌سازي دارد و هم اثرات نيروبخشي،
از اين‌رو طرفداران زيادي را به سوي خود جلب كرده است. اين دارو كه با نام MHN معروف است، تركيبي جديد از
ناندرولون است. تركيبات ناندرولون را به شكل موضعي در عضلات تزريق مي‌كنند و
معمولا به شكل هفته‌اي يكبار در افراد آماتور و هفته‌اي چند بار در
حرفه‌اي‌ها تزريق مي‌شود. متيل دينه لون: اين تركيب
نيز يك استروئيد خوراكي است كه به اختصار MD ناميده مي‌شود و فورمولاسيون آن در سال 1960 تهيه شد و در
آن سال‌ها به وفور مورد استفاده قرار گرفت و بتدريج با مشاهده عوارض آن
كم‌كم از سيستم دارويي ورزشي خارج شد. اين تركيب كه از جمله قوي‌ترين
استروئيد‌ها در دنياي دوپينگ بوده، 10 بار قوي‌تر از متيل تستسترون و به
همان مقدار هم عوارض هورموني‌اش بيشتر است. متيل 1 تستسترون: در سال‌هاي 1950 به عنوان استروئيد تحقيقاتي تهيه شد و مورد
استفاده قرار گرفت و هيچ وقت به عنوان يك تركيب كاربردي نتوانست جايي براي
خود در ميان ورزشكاران پيدا كند. مصرف اين نوع تركيبات باعث عوارضي در بدن
مردان ورزشكار مي‌شده كه در ادامه به آنها اشاره مي‌كنيم. تركيبات تستستروني
نامتعارف: باورش كمي سخت اما واقعيت دارد
كه برخي ورزشكاران در حوزه بدنسازي بتازگي از تركيباتي استفاده مي‌كنند كه
منشا آنها هورمون‌هاي حيواني است. در اين بين تستسترون‌هاي اسبي، كرگدني و
فيلي از مهم‌ترين و متاسفانه پرطرفدارترين نمونه‌ها به شمار مي‌رود. اين دسته ورزشكاران از همه
جا بي‌خبر، آمپول‌هاي هورموني اين حيوانات را از طريق واسطه‌ها كه عموما
در خود باشگاه‌ها هستند، تهيه مي‌كنند و هر هفته نصف ويال 4 تا 5 گرمي را
داخل عضلات تزريق مي‌كنند به اين اميد كه هر روز عضلاتي فربه‌تر داشته
باشند! داروهاي
محرك سيستم عصبي مركزي اين ديگر يك درد ناشي از بي‌اطلاعي است كه بيشتر در
ورزشكاران تازه وارد ديده مي‌شود. افرادي تازه وارد كه نمي‌توانند زير فشار بيش از حد و غير
اصولي تمرينات دوام بياورند به توصيه مربيان خود تصميم مي‌گيرند موادي مصرف
كنند كه انرژي‌شان هنگام تمرين صد چندان شود، غافل از اين كه اين تركيبات
عوارض بسيار خطرناكي دارند. در اين بين آمفتامين‌ها، مت آمفتامين‌ها، افدرين، پسودو
افدرين، كوكائين و پروپانولامين از شايع‌ترين نمونه‌ها هستند كه با بدترين
ناخالصي‌ها در محيطي كاملا غيربهداشتي تهيه مي‌شوند. اين تركيبات معمولا به
شكل قرص مصرف مي‌شوند و به محض اعتياد فرد، فرم‌هاي تزريقي آن با قيمتي
كمتر در اختيار آنها قرار مي‌گيرد. عموما ديده مي‌شود كه اين افراد پس از مدتي كوتاه ورزش را
به دليل كاهش شديد عملكرد كنار مي‌گذارند و همانند يك معتاد رو به مواد
مخدر مي‌آورند. كورتون‌ها، مار‌هاي خوش خط و خال دنياي دوپينگ از جمله پرطرفدارترين
دسته‌هاي دارويي در بين ورزشكاراني كه عموما آماتور به شمار مي‌آيند،
كورتون است. استقبال
از اين ماده به اين دليل است كه در مدت كوتاهي با پمپاژ آب به زير پوست و
لابه‌لاي عضلات، ظاهري خوشايند براي فرد درست مي‌كند، غافل از آن‌كه اين
افزايش حجم تنها به دليل آبي است كه در بين عضلات جمع شده و به يكباره در
عرض يك هفته از بين مي‌رود و عوارض بسيار بدي را براي فرد ورزشكار به همراه
مي‌آورد. داروهاي
ادرارآور برخي ورزشكاران از داروهاي ادرارآور
براي كاهش وزن خود استفاده مي‌كنند. به عنوان مثال در عرض يك تا 2 روز 4
تا 5 كيلو وزن كم كرده و خود را براي يك تورنمنت آماده مي‌كنند. داروهاي
مخدر هروئين،
مورفين، كوكائين، شيشه و كراك تركيبات مخدري هستند كه براحتي در
كوتاه‌ترين زمان ورزشكاران به دامش مي‌افتند و ديگر راهي براي برگشت
ندارند. اين افراد كساني بودند كه با آرزوي داشتن بدني ورزيده و ورزشكار پا
به باشگاه‌ها گذاشتند و در مدتي كوتاه بي‌آن‌كه خود بدانند در دام
سوداگران مرگ افتادند و حال نه تنها ورزشكار نيستند كه يك معتاد محسوب
مي‌شوند.در اين ميان نوشابه‌هاي انرژي‌زا هم به نوعي به عنوان مواد
اعتيادآور تلقي مي‌شوند. در اين نوع مايعات كه براي شبيه شدنشان به
نوشابه‌هاي عادي اغلب اسانس و رنگ استفاده مي‌شود افزودني‌هايي از قبيل
محرك‌هاي مجاز، ويتامين‌ها (بخصوص ويتامين‌هاي گروه B) و مواد معدني كه توليد انرژي
مي‌كنند، به كار رفته است. بابرهم‌خوردن تعادل هورمون‌ها عوارض
استفاده از مواد نيروزا چند ماهي پس از مصرف آنها با علائم ناخوشايندي ظاهر
مي‌شود ديگر
مواد متشكله اين نوشيدني‌ها دانه قهوه، ساخارين (قند مصنوعي) و كراتين
هستند و البته در برخي از آنها ممكن است مقدار زيادي گلوكز يا شكر نيز به
كار رفته باشد، اما مواد اعتيادآوري كه در اين نوشابه‌ها وجود دارند،
كافئين و گياه گوآرانا (GUARANA) است كه مصرف زياد و طولاني مدتشان باعث مي‌شود به آنها
عادت كنيم (درصد اين مواد در نوشابه‌هاي انرژي‌زا تقريبا با مقدار آنها در
قهوه برابر است، البته ميزان كافئين در انواع مختلف قهوه‌ها بسته به ميزان
برشته شدن دانه‌هايش، متفاوت است.) طرفداران اين نوع نوشيدني‌ها بيشتر جوانان، دانش‌آموزان،
افراد پر تحرك و ورزشكاران هستند. از آنجايي كه ترك اين مواد كار سختي نيست
و سردرد از اصلي‌ترين عواقب آن است، به اعتقاد كارشناسان اعتياد به
نوشابه‌هاي انرژي‌زا بيشتر جنبه رواني دارد. اين تنها گوشه كوچكي از مواردي است كه
گريبانگير ورزشكاران غافل مي‌شود. از نمونه‌هاي شايع تركيبات نيروزا برايتان گفتيم و حال بهتر
است كمي هم از عوارض اين نوع تركيبات بدانيد. عوارض استفاده از مواد نيروزا كه فقط چند ماهي پس از مصرف
آنها پديدار مي‌شود به دليل به هم خوردن بالانس هورموني در بدن فرد است كه
با علائم ناخوشايندي همچون بزرگ شدن نوك سينه‌ها و ترشح شير در آقايان،
زمخت شدن صدا، خشن شدن پوست بدن و پرمويي فراوان خود را نشان مي‌دهد. در اين ميان عوارض قلبي ـ
عروقي، خطرناك‌ترين عوارض و البته شايع‌ترين آنها به شمار مي‌رود. اين‌كه
ديده مي‌شود ورزشكار هنگام ورزش دچار ايست قلبي مي‌شود، دقيقا به همين دليل
است. اين دسته از افراد در مدت يك سال دچار هايپرتروفي و پرگوشتي عضلات
قلبي مي‌شوند و همين موضوع با مكانيسم اختلال در خونرساني قلب زمينه بروز
سكته‌ها و ايست قلبي را در فرد ايجاد مي‌كند. اختلالات كبدي هم در راس عوارض و جزو
شايع‌ترين آنها به شمار مي‌روند. به اين دليل كه متابوليسم و تخريب اين
دسته از هورمون‌هاي اگزوژن در كبد است و فشار زيادي به آن وارد مي‌كند. اين
افراد در مدت كوتاهي دچار نارسايي‌هاي شديد كبدي مي‌شوند كه البته
برگشت‌پذير نيست و فرد ورزشكار در مدتي كوتاه كبد خود را از دست مي‌دهد و
زندگي بدون كبد هم كه امكان‌پذير نيست. عوارض منفي جنسي هم از جمله پيامدهاي
مصرف اين مواد هستند كه گرچه بسياري از اين ورزشكاران از عقيمي و ناتواني
جنسي ناشي از آن اطلاع دارند اما از اهميت موضوع و عمق فاجعه بي‌اطلاع
هستند. مصرف اين نوع تركيبات با اعمال اثر روي بيضه‌ها سبب نارسايي برگشت
ناپذير آنها مي‌شود و به تبع آن باعث كاهش تعداد و عملكرد اسپرم‌ها در
آقايان و حتي تخمك‌ها در خانم‌هاي استفاده‌كننده مي‌شود و در مدت چند ماه
فرد ورزشكار را مي‌تواند براي هميشه از لذت بچه‌دار شدن محروم كند. متاسفانه مدتي است كه مواد
نيروزا در سالن‌هاي آيروبيك و تناسب اندام خانم‌ها نيز مشاهده مي‌شود و با
عناويني دروغين اعم از شكل‌دهنده بدن، كاهنده و سوزاننده چربي‌هاي اضافي
و... در اختيار آنها قرار مي‌گيرد غافل از آن‌كه همگي تركيباتي محرك و مخدر
هستند كه در مدت كوتاهي علاوه بر معتاد كردن ورزشكار عوارض ديگري همچون
رشد موهاي زائد در كل بدن، كلفت شدن صدا، تحليل شديد سينه‌ها، سركوب شديد
شيرسازي، پوست چرب و پيدايش آكنه‌هاي شديد در پوست صورت برايشان به همراه
دارند. دكتر
كيوان رضواني
عوارض
مصرف مواد نيروزا